از لابلای چشمان "گل بیگم"

فیلم «کهن یادگار سرزمین آزر» امروز با حضور صدها تماشاگر، در تالار لیسه استقلال، اکران شد.

این فیلم در واقع نخستین کار در بخش بازخوانی تاریخ فرهنگی هزاره ها و نخستین فیلم مستند در مورد فرهنگ مردمان هزاره است. در محفل نمایش این فیلم، تماشاگران ذوق زده هر بخش و سکانس را با دست زدن و شوق و شادی تماشا کردند. تعداد تماشاگران- برخلاف محفل های گذشته در این سالن- به اندازه ای زیاد بود که دست اندرکاران اکران فیلم، مجبور شدند دوباره فیلم را به نمایش بگذارند.

پس از اکران، فیلم «کهن یادگار سرزمین آزر» توسط صحرا کریمی و یوسف احمدی، به نقد و بررسی گرفته شد.
صحرا کریمی ضمن ستایش این فیلم و موفقیت آن در بازتاب دادن بخش مهمی از فرهنگ کهن هزاره ها گفت، هزاره ها یکی از بومی ترین مردمان کشور افغانستان است که سالها در مهجوریت زیسته و تمام داشته های این مردم از سوی دیگران، نادیده گرفته شده است.

صحرا کریمی افزود: «ما به جرم نژاد و بواسط ظاهر صورت مان، همواره در تبعیض بسر برده ایم در حالی که انسان هزاره، ضمن اینکه فرهنگ غنی و جذابی دارد، همواره صلح دوست و طرفدار تجدد و تمدن بوده است.»

صحرا کریمی با لحن منتقدانه و دلخور، از رویکرد دیگران نسبت به جامعه هزاره، انتقاد کرد و ابراز امیدواری نمود تا روزی به زودی تمام تبعیض و پیش داوری های غلط در مورد هزاره ها با موضوعیت نژاد، از میان برداشته شود.

فیلم «کهن یادگار سرزمین آزر» توسط سمیع الله عطایی و محمد انور پویا، نویسندگی، تهیه و کارگردانی شده است.
آقای عطایی کارگردان این فیلم، ضمن تشکر از استقبال گرم بی سابقه تماشاگران، از دشوارهای های تهیه این فیلم نیز سخن گفت.

همچنان، آقای عطایی ابراز امیدواری کرد تا روزی همه ی اقوام افغانستان، در سایه صلح و تفاهم و انسان محوری، به داشته های فرهنگی خود فکر کنند و همه فرهنگ های بومی خود را در قالب فیلم های مستند، به نمایش بگذارند.

آقای عطایی در لابلای حرف های خود، از قلم به دستان و کسانی که روی مسائل فرهنگی و تاریخی کار می کنند، تقاضا نمود تا با اظهار نظرهای شان، نقدهایی بر فیلم وارد کنند و کمی ها و کاستی های این فیلم را بر شمارند تا باشد کارهای بعدی، با الهام از این اظهار نظرها، بصورت بهترتر و خوب تر، انجام شود.

فیلم «کهن سرزمین یادگار آزر» در واقع روایت اعجاب انگیز از مهم ترین داشته ها و رسم و رسومات هزاره ها در کشور افغانستان است. کارگردانان این فیلم، با وجود «دشوارهای زیاد» اما بومی ترین رسم و عنعنات فرهنگی هزاره ها را در قالب سکانس های جذاب و دیدنی، به تصویر کشیده است.

رسم هایی چون «چارده پال»، «عروسی»، «کمپرک»، «رقص» و رسومات دیگر، بخش هایی از فرهنگ بومی مردم هزاره است که به خوبی مورد بازخوانی قرار گرفته و انعکاس داده شده است. در سراسر فیلم، دمبوره هزارگی با صدای دلنشین و رسا و زیبا، کل محتوای این مستند فرهنگی را زیر چتر قرار داده است.

هزاره ها یکی از قدیمی ترین و بومی ترین مردمان ساکن در افغانستان است. علاوه بر روایات تاریخی، آثار تمدنی این مردم خود گواه بر تمدن، فرهنگ هزاره و نشانگر این مسأله است که هزاره ها تاریخ شان درخشان و نیز دارای ریشه عمیق است.

آنچه امروز انسان هزاره نزد خارجی ها با آن صفت شناخته می شوند، روحیه صلح طلبی، فرهنگ پروری، مدنیت، تجدد و فکر و پاهای گریزان از خشونت است.

این موضوعات، ارزش هایی هستند که در سراسر فیلم مستند «کهن یادگار سرزمین آزر» بدون هیچ اشاره مستقیم به آن و در اعماق و لایه های رفتار، گفتار و اعمال شخصی و جمعی هزاره های این فیلم، نمود درخشان یافته است.