شهریان قندهار قربانی بلند پروازیهای رئیس جمهور دست نشانده

.درین میان تعداد زیادی ازطالبگرایان ومدافعان اندیشهء قبیلوی نیزازاظهارات آقای کرزی شوک دیده وآنرا درضدیت بامنافع به اصطلاح ملی خوانده وآنرا محکوم کردند. گروه پارلمانی موسوم به خط سوم بریاست محترمه شکریه بارکزی طی صدور یک بیانیه رسمی اظهارات اقای کرزی را درمغایرت بامنافع ملی افغانستان توصیف نمود. اما چند روزی ازین سخنان مستقل مآبانه نگذشته بود که بار دیگر شهریان قندهارقربانی سخنان بلند پروزانهء رئیس جمهور شان شدند. قوای ناتو بار دیگر نشان داد که میتواند شهروندان بیگناه را هدف حملات کور خویش قرار دهد وبهیچ کس هم پاسخ گونباشد.وبه مردم قندهاراین پیام را بدهد که به سخنان رئیس جمهور همشهری شان باورنداشته باشند. کلید مشکل یا در دست قوای ناتو است یاهم در دست پاکستان نه کرزی ونه هم ملاعمر. این حوادث خاطرهء تلخ اشغال افغانستان توسط شوروی ها را بیاد می آورد که درمنطقهء سالنگ میان صاحبمنصب افغان وعسکرقوای شوروی درگیری لفظی رخ داده بود. عسکر شوروی که کم کم فارسی را یاد گرفته بود به صاحبمنصب افغان گفته بود: گوش کن( تواریش) رفیق ! ین همی وطن یا ازمه است یا از او کسی که در او کوه او است جنگ میکنه توکیستی که ایقه جز وفز انداختی؟ برو راهته بگی! حالا بادیدن این صحنه های هولناک میتوان نتیجه گرفت که اکنون قوای ناتو برای بی اعتبارکردن کرزی نزد شهریان قندهارقدرت نمائی میکند. اما کو آن گوش شنوا وچشم بینای رئیس جمهور با وجدانیکه که از وقوع این رویدادهای وحشتناک درس گرفته وبا وجدان بیدار سنگی را که زورش به بالاکردن آن نمیرسد ماچ کرده وآبرومندانه استعفای خویش را پیشکش کند. مگرمتاسفانه چنین نیست. کرزی چندین بار است که اکتهای مستقلانه نموده است وبه تعقیب آن قوای ناتو همان مناطقی را بمباران کرده است که در آن قبیلهء پوپلزائی بصورت خاص آنجاها سکونت داشته است. عشیرهء پوپل عشیره ای که شخص رئیس جمهور به آن تعلق قبیلوی دارد واو در زمان حاکمیت طالبان توانست حمایت آنهارا بدست آورده وبه کمک ویاری بزرگان قومی پوپل به ارزگان پناه آورد. اینکه درآن وقت قوماندان عبدالحق نیز عین وظیفه را ازمقامات امریکایی گرفته بود که زون شرق را ازکنترول طالبان بدون جنگ وخون ریزی خارج سازد مگر وی پشتیبانی قبیلوی قوی درحد آقای کرزی نداشت همان بود که طالبان اورا سرزدند. اما کرزی توانست که به زوربازوی عشیرهء پوپل در درون طالبان نفوذ نموده واختلافات غلجائی ودرانی را بین ایشان چاق سازد تا اینکه شهرقندهار دراثر میانجیگری ریش سفیدان قندهار به کرزی تسلیم گردید.

از آن زمان تابه امروز ناتوو بخصوص امریکا هرقدر به آقای کرزی چراغ سرخ نشان میدهد که ازحدش تجاوزنکند ولی بازهم او بدون درنظرگرفتن واقعیت های عینی جامعه سخنانی را برزبان میراند که ازسطح وسویه اش بمراتب بالا است. زیرا قوای ناتو درحملهء وحشیانه اش برموترمسافربری ملکی درقندهار نشان داد که این قوا پایبند قوانین وقواعد مروجهء این کشورنبوده وسخنان یک رئیس جمهوردست نشانده را به پشیزی هم اهمیت نمیدهد.

بعداز متهم نمودن خارجیها در تزویر انتخابات ریاست جمهوری جناب حامد کرزی به غیرت افغانی خویش پشت پازد. اوبعدازآنکه انعکاسات منفی را دررسانه های داخلی وخارجی ملاحظه فرمود به جناب محترم وحید عمروظیفه سپرد تاهرچه سریع تر به مرمت کاری سخنان وی بپردازند. آقای عمر درتوضیحاتی که درکنفرانس مطبوعاتی خویش دادند یکصد وهشتاد درجه تغیرموضع داده ودرکنفرانس مذکور اظهارنمودند که: وسایل اطلاعات جمعی درتحریف سخنان رئیس جمهور کرزی مقصرمیباشند هدف آقای کرزی ایجاد تنش با قوای ائتلاف بین المللی علیه تروریزم برهبری ایالات متحده امریکا نیست. ازنظرایشان اینگونه اظهارات هرگز بر روابط نیک میان دولت وائتلاف بین المللی صدمه نمی رساند هرچه باشد هدف، بهترشدن اوضاع امنیتی واقتصادی کشوراست خواه ناخواه تعارض در آراء ونظریات برسرچگونگی عملکرد ما ونیروهای بین المللی رخ میدهد واین به هیچ صورت بمعنای تنش ورویاروئی با جامعهء جهانی نیست".

درحالیکه واقعیت این است چه آقای وحید عمر بخواهند وچه نخواهند این یک تنش ورویا رویی مستقیم بین جامعهء جهانی وجناب کرزی بوده و درطول هشت سال بی سابقه میباشد. زیرا ازمدت ها به این طرف دروسایل تبلیغاتی غرب ، تبلیغات خصمانه ای علیه آقای کرزی مبنی بردست داشتن برادرش درقاچاق مواد مخدر، بی کفایتی وی درادارهء امورمملکت براه افتاده است. آنطوریکه آقای مژده فرموده اند حالا جناب کرزی هشتاد درصد بار مسؤولیت فساد اداری را بدوش خارجیها انداخته است درحالیکه مردم شهرکابل وسایر شهرها فقط ازبیست فیصد فساد آگاهی دارند واز آن به جان آمده اند اگرآقای کرزی قادر به ازبین بردن این بیست فیصد فساد اداری تاکنون نشده اند پس چگونه امکان دارد که هشتاد درصد دیگررا که خارجی ها انجام میدهند ازبین ببرد. همچنان پیام حامد کرزی به طالبان درولایت قندهار با استفاده از این ضرب المثل پشتو که: "چپرکت بیگانه فقط تانیمه های شب اعتبار دارد" نیز بحث های زیادی را میان مردم برانگیخت. تعدادی، ازبکاربردن این ضرب المثل چنین انتباه گرفتند که: حالا که آقای کرزی نمیخواهد بالای چپرکت که امریکا وقوای ناتو به اوتهیه دیده اند بخوابد شاید این بیان سمبولیک به معنای این باشد که دیگر آقای کرزی قصد بریدن آخرین تارهای وصل خودرا با خارجی ها دارد درحالیکه اگربیطرفانه ضرب المثل مذکورمطالعه شود آقای کرزی مصداق این ضرب المثل نیست زیرا گیریم که ایشان شب هنگام بالای چپرکت نخوابیده وبرروی زمین میخوابند پس معاش وخوراک وترتیبات امنیتی ودرمجموع بودجهء حکومت وی را کی ها تمویل میکنند؟ کدام هلیکوپترها وکدام پیلوتها درامرحمل ونقل ایشان ازیکجا بجای دیگر نقش دارند؟ چقدرساده اندیشانه است که کسی با چنین مثالهای غیرموجه وبی معنی طرف مقابل را متهم به بیگانه پرستی نموده وخودرا تبرئه نماید. موضوع تنها موضوع خوابیدن بالای چپرکت ویا زمین نیست. بلکه مشکل چیزی فراترازیک چپرکت خواب است وآن: داشتن روابط دوامدار واستراتیژیک با نیروهای خارجی که یکی با القاعده ودیگری هم با امریکا چنین روابطی را برقرار کرده اند. برخی به این باوراند که این ضرب المثل آنقدرها هم ساده اندیشانه نبوده است بلکه چراغ سبزی بود به طالبان که کرزی قصد پیوستن باآنها را دارد. و او اکنون آماده شده که تمام روابطش را با امریکاوکشورهای عضو ناتو فسخ کند وچنین توقع را ازجانب مقابل هم دارد که آنهانیز روابط خویش را باالقاعده قطع نموده ودر راه تاسیس یک حکومت تگ قومی درقندهارگام بردارندچیزیکه بیشتر به خودکشی شباهت دارد.

سخن هرچه باشد هم جامعهء جهانی وهم شخص آقای کرزی نزد مردم افغانستان ملامت اند. زیرا این جامعهء جهانی در رأس ایالات متحده امریکا بود که دراجلاس بن برخلاف تمام معیارهای بین المللی وعرف وطنی ،آقای کرزی را بخاطرپشتون بودنش براشتراک کننده گان جلسه قبولاند درحالیکه عبدالستارسیرت نمایندهء خاص پادشاه سابق افغانستان که نماینده گی ازاجلاس روم را نیز میکرد باکسب اکثریت آراء مستحق احراز کرسی ریاست دولت موقت بود.

حالا جامعهء جهانی درک کرده است که پشتون بودن رئیس جمهور درجامعهء امروزی افغانستان نه تنها که هیچ تاثیرمثبت نداشته است بلکه باعث دردسرهای کنونی نیزگردیده است. دردسریکه اکنون جامعهء جهانی با آن مواجه است این است که آقای کرزی به هیچ قیمتی حاضر به ازدست دادن قدرت نیست. آقای کرزی درپی آنست که درخلال این دوره از ریاست جمهوری اش مقدمات بقای خویش را بحیث یک رئیس جمهور مادام العمرفراهم کند. روی همین علت است که او برای کاهش نفوذ وحتی حذف ناظران بین المللی درانتخابات آینده تقلا دارد تا با این وسیله جلو رویا روئی های بعدی را که ازانتخابات قبلی کمترنخواهد بود بگیرد وآهسته آهسته مثل حسنی مبارک رئیس جمهورمصر ودیگر رؤسای دیکتاتور کشورهای مسلمان درقدرت باقی مانده ودرایام کهولت نیزماده ای را بخاطررسیدن پسرش بقدرت نیز درقانون اساسی افغانستان اضافه کند. درحالیکه ازنظرجامعهء جهانی آقای کرزی مهریک رئیس جمهور تقلب کاررا برجبین داشته وجامعهء جهانی نیز درپی آنست تا وقتیکه بدیل مناسبی برای وی پیدانشده است مجبوراند این جام زهررا هرروزقطره قطره نوش جان کنند. زیرا درفرهنگ غرب کمک وهمکاری حکومتها با افراد تقلب کار آبرو حیثیت خود حکومتهای غربی را نزد مردمان شان به صفر تقرب داده واحتمالات بقدرت رسیدن احزاب اپوزیسون درچنین حالات دیده میشود. مشت نمونهء خروار میتوان ازبالاگرفتن موج اعتراضات مردم آلمان وسوید علیه حضور قوای کشورهای شان درافغانستان یاد کرد .

ایالات متحده وانگلیس بعدازحملات یازده هم سپتمبربه این فکربودند تا با استفاده ازهویت پشتونی رئیس جمهور درافغانستان بتوانند برمشکلات فایق آمده ونیروی طالبان را که یک جنبش تگ قومی پشتونی بود مهارسازند. درحالیکه حوادث بعدی نشان داد که این طرح نتایج عکس داد. طالبان تا توانستند ازنظرنظامی تجدید گروپمان نمودند وساحات زیادی را ازکنترول کرزی خارج نمودند وبقیه تحت نام طالبان میانه رو دربدنهء دولت نفوذکردند وزمینه های فروپاشی نظام را روز به روز به نفع طالبان مساعد ساختند. دعوتهای وقت وناوقت ملاکرزی از ملا عمرروحیهء جنگی آنهارا تقویت نموده وبر اعمال انتحاری آنها افزوده ومیزان مشروعیت طالبان را دراذهان عامه بالابرد.

این سوال اساسی که اگرحکومت کرده نمیتوانی چرا قدرت را رها نمیکنی تاکنون هیچ پاسخ مثبت نیافته است. شاید جناب کرزی به این فکرباشد که اسلاف وی نیز به این سوال پاسخ مثبت نداده بودند مثلا درزمان حاکمیت دکتورنجیب الله اگردربعضی ازقسمتهای کابل راکت های کورمجاهدین اصابت میکرد وسبب ازبین بردن اهالی ملکی میشد دولت داکترنجیب الله کماکان به حاکمیت خویش ادامه داده وگوش خود را کر می انداخت. همچنان درزمان حاکمیت مجاهدین که رهبران آنها به جان هم افتادند آقای برهان الدین ربانی ازقدرت کنارنرفت تا اینکه بوسیلهء طالبان به زور نظامی ازکابل خارج ساخته نشد. اما آقای کرزی در مقایسهء آن دو دوره با دورهء کنونی خودش ، دچار اشتباه شده اند. درزمان حاکمیت دکتورنحیب الله درشهرهای بزرگ نظام واداره بمفهوم واقعی کلمه وجود داشت ویکی دو راکت مجاهدین هرگزقادر به ازبین بردن کل نظام نمیشد. درآن وقت فساد اداری در دستگاه دولتی به اندازهء امروز وجود نداشت ارتش منظم وپولیس مسؤول وپاسخ گو وجود داشت. در دورهء حاکمیت پنج سالهء مجاهدین نیز تهدیدات به سطح عملیات انتحاری نرسیده بود هرچند جنگهای ذات البینی مجاهدین سبب آواره شدن شهریان کابل وسایر ولایات گردید اما علت عدم استعفای برهان الدین ربانی نیزقابل توجیه بود. زیرا گروه مخالفش به سرکرده گی گلبدین حکمتیار دوبار، خود به حیث صدراعظم آن وارد کابینه شد. درصورت استعفا نهاد معقول ومشروع که میتوانست بدیل حکومت برهان الدین ربانی باشد وجود نداشت. حالا کلا قضیه برعکس است. تمام شرایط برای استعفای رئیس جمهورمهیا میباشد رئیس جمهوریکه متهم به فساد اداری خویشاوند پروری، نفاق افگنی، بی کفایتی میباشد چرا استعفانمیدهد؟ رئیس جمهوریکه بنابقول آقای مژده درخانه اش یعنی ولایت قندهار نتوانسته است امنیت را تامین کند چگونه میتواند برسایر ولایات اعمال قدرت کند؟

به نظراین قلم، استفاده ازبافتهای قبیلوی وکارت قوم بازی هنوز برای آقای کرزی وهمفکرانشان ازمود نیفتاده است. آقای کرزی حتی برای اشرف غنی احمدزی رقیب عمده اش که ساکن قندهارنیست قبر نمایندهء اورا دران ولایت پیش ازپیش کنده است وهیچ کس درقندهار ازترس برادر کرزی جرأت مخالفت با کرزی راندارد. عبدالباری جهانی شاعر سرود ملی که درامریکا سکونت دارد در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ازمردم قندهارخواست تا به اشرف غنی احمدزی رأی دهند همان بود دریک محفل عروسی در ایالت ورجنیای امریکا ازطرف طرفداران کرزی چنان مورد لت وکوب قرار گرفت که مدتها درشفاخانه دربستربیماری بسربرد اما بخاطررعایت مصالح قبیلوی نخواست که موضوع را دادگاهی بسازد. شهریان قندهار تاکنون ازعدم استحالهء قومی درآن ولایت رنج می برند بعدازبقدرت رسیدن احمدخان ابدالی درقرن هژده میلادی سیستم قبیلوی درآن ولایت نه تنها که حفظ گردید بلکه تقویه هم شد. در ولایت قندهار هرکوچه بنام یک قبیله مسمی گردیده وفرد بیگانه ازقبیله درآن منطقه زنده گی کرده نمیتواند. کوچه بارکزیها، کوچهء بامیزی ها، کوچهء اسحاق زیها، کوچه یحیی خان مربوط محمدزائی وغیره ازجمله کوچه هایست که درشهرکهنهء قندهاراز سالها به اینسو باقی مانده است وتا به امروز حفظ شده است. این ترکیبات قبیلوی برای حاکمان کابل نیزفرصت های خوب استفاده جوئی ازاحساسات قبیلوی را مساعد ساخته وهرحاکم کابل درآنجا قبیلهء خودرا مسلح ساخته وبالای دیگران حاکمیت رانده است. بعدازسقوط ملاعمرازعرشه امارت مومنان، اختلاف میان قبایل غلجائی و درانی شدت کسب کرده است. شهرقندهار اکنون شهرنفاق زده وبرتری جوئی قبیله ای است. هوتکی ها که غلجائی اند بطرفداری طالبان شعارمیدهند ودرانیها به نفع شاه سابق ویکتعدادی هم به نفع حامدکرزی. بدون شک دست برادران کرزی وهم طالبان غلجائی درین نفاق اندازیها به استشارهء مقامات پاکستانی دخیل میباشد.