صفحه نخست > دیدگاه > فرار از مسؤولیت

فرار از مسؤولیت

گوربز خان "عطاخیل "
چهار شنبه 16 مارچ 2011

زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )

همرسانی

سارتر میگوید: درهرقتلیکه درجهان صورت میگیرد تمام بشریت مقصر است.اگر این قول سارتر را اندکی از دایرهء قتل، وسیع تربسازیم میتوانیم درک کنیم که سارتر میخواهد بگوید اگرهرجرم وجنایتی که در هرگوشهء گیتی رخ میدهد تمام بشریت مقصر است. با این مقدمه میخواهم سراغ منطقهء مسکونی آقای حبیب الله غمخور درناحیهء هولمای شهرمالمو برویم واز دوحادثهء دلخراشی که درهمسایگی خانهء شان رخ داده پرده برداشته وبعد صحبت های خویش را در روشنائی قول ژان پل سارتر پی بگیریم.آقای حبیب الله غمخوردرمیان پشتونها وغیر پشتونهای شهرمالمو چهرهء آشناست. ایشان نظربه ادعاهای راست ودروغیکه به مقامات سویدن ارائه داشته اند توانسته اند خود را دریکی ازشعبات ادارهء کاریابی ناحیوی کمون مالمو بخاطر رهنمائی مهاجران تازه وارد،بچسپانند. اینکه چقدر درین امر ازتخصص وکارائی وتجربهء لازم برخوردار میباشند من اطلاع چندانی ندارم ونمیخواهم داشته باشم. چیزی که این مقاله میخواهد ازآن نتیجه گیری کند این است که چقدر ادعاهای ظاهری روشنفکران پشتون بخصوص آقای غمخور میتواند با واقعیت های جاری محیط وماحول زنده گی آنها تطابق داشته باشد. تصاویر این دوحادثهء دلخراش درهمسایگی منزل مسکونی شان وادعاهای پرطمطراق شان درسایتهای انترنتی پشتو وفعالیت های به اصطلاح فرهنگی شان را درمقایسه با این دوحادثه را میخواهم درین مقال سبک وسنگین کنم خدا کند که باعث ملالت طبع خواننده نگردد.

ازقدیم الایام ضرب المثلی است که گفته اند: انسان هرجای که زنده گی میکند باید برای پاک نگهداشتن محل زیست خویش کوشا باشد. البته پاکی ونظافت تنها شامل اشیای فزیکی نگردیده بلکه پاکی معنوی را نیز دربرمیگیرد. پاکی دراخلاق وآداب اجتماعی پاکی درعملکردهای سیاسی ، پاکی درخدمت نمودن بمردم همهء اینها فضایل انسانی شمرده میشوند. اما متأسفانه درکشورما افغانستان نظافت وطهارت به مفهوم ملائی وقدیمی آن درنزد افراد واشخاص به همان تعبیر کلاسیک ومحدود آن ذهن نشین گردیده است وبرای تفهیم وعصری سازی این مفهوم کاری صورت نگرفته وبه پندار من زمان میخواهد تا تعدادی را قانع ساخت که طهارت بدن با طهارت معنوی پیوند وارتباط ناگسستنی دارد.

همچنان خدمت وخدمت گزاری به مردم نیز مقوله های اند که در ذهن بعضی ها غلط تعبیر شده است. زیرا بسیاریها به این فکر اند که اگر دررآس هرم قدرت سیاسی قرار نداشته باشی تو هیچ خدمتی به مردم وملت خویش کرده نمی توانی. درحقیقت میتوان گفت که همین برداشتهای نادرست ازمقوله های خدمت گذاری وانتباهات غلط از مسؤولیت وتعهد اخلاقی دربرابر ملت ومردم سبب رنج ها وفلاکت ها ومصیبتهای امروزی جامعهء ما در داخل وخارج گردیده وهرکسی در پی آن است تا با کشتن وقلع وقمع کردن دیگران بقدرت سیاسی دست یابد وبعد به مردم خدمت کند.

آقای حبیب الله غمخور نیز ازافرادی اند که میخواهند به قوم وملیت وزبان خویش خدمت کنند اما راه خدمت گذاری را گم کرده اند. آقای غمخور هنوز درهوای دهه های هشتاد میلادی زنده گی میکنند زمانیکه بعدازهر چندماهی یک کودتا بوسیلهء چند افسر خلقی وحمایت وپشتیبانی استخبارات نظامی شوروی سابق صورت میگرفت ویک رژیم پشتونی به رژیم دیگر تعویض میشد. آقای غمخور، قبل ازآنکه غم مشکلات محیطی محل بود وباش خودرا بخورد بیشتر دغدغهء وکلای بازندهء ولایت غزنی وی را آزار میدهد. آقای غمخورراه خدمتگزاری را با راه فاشیسم قبیله گرایانه و نفاق افگنی وترویج فرهنگ قبیله سالار به اشتباه گرفته اند. آقای حبیب الله غمخور، ازوقتی که به سوید آمده اند با نوشتن مقاله های دنباله دار حتی خواننده های پشتو زبان را دل تنگ کرده ومسؤولان سایتها نیز ازپرگویی های تکراری آقای حبیب الله غمخوربجان آمده اند.

کسیکه درسویدن زنده گی دارد تمام ماحولش را جنایت وتجاوزجنسی فراگرفته اما وی بدون توجه بحالت زار خویش نوک قلم را متوجه آوردن اصلاحات در افغانستانی ساخته است که دربربادی وتباه شدن آن اگر شخص خودش ، نقش عمده نداشته باشد بدون شک رفقای همرزمش که داشته اند. چون ازهمرزمان ایشان سخن بمیان آمد بد نیست که درینجا ازیک نویسنده مخالف آقای غمخور بنام امان الله نیز یاد آوری کنم که درپورتال اوغان جرمن درنقد عملکردهای همرزمان آقای حبیب الله غمخور یعنی حزب خلق و سلسلهء جنایات وخیانتهای حزب خلق مقالاتی را به زبان پشتو به رشتهء تحریردر آورده که مطابق آن میتوان گفت: اگر درخانه کس است وی را یک اشاره بس است.

آقای امان الله که تاکنون من به سابقهء سیاسی وی آشنا نگردیده ام خیلی واضح وروشن وبا لهجهء پشتوی فصیح، جناحها وفراکسیون های بافی مانده ازحزب خلق را مسؤول مرزبندیهای قومی وقبیلوی ولسانی درافغانستان کنونی میداند. ازنظر آقای امان الله، خلقی های شکسته خورده درشرایط کنونی خواهان آنند که تریبیون حق خواهی پشتونها را بدست بگیرند واز آن تریبیون خودرا نماینده گان تام الاختیار قوم پشتون جا بزنند. درحالیکه به عقیدهء آقای امان الله، آغاز بدبختی وتباهی پشتونها درعصر حاضر، اززمان کودتای ثور برهبری نورمحمد تره کی وحفیظ الله امین شروع شده وحزب خلق باتمام شاخه ها وفراکسیونهای آن، منجمله امینی ها و زرغونی ها مسؤولان درجه یک تباهی پشتونها میباشند. پس حالا ازجناب حبیب الله غمخور این پرسش مطرح میگردد که شما را نماینده ویا قیم قوم پشتون کی انتخاب کرده است؟

گذشته از آن، بادرنظرداشت شرایط کنونی که باهزار حیله ونیرنگ خودرا درکشورسویدن جابجا ساخته اید بجای آوردن اصلاحات درشهر وناحیهء مسکونی خودتان، که به همان بهانه ماهانه مبالغ هنگفتی کرون سویدی ازبودجهء دولت سویدن پول دریافت میکنید شما را کی مؤظف ساخته که هزاران کیلو متر راه را ازطریق انترنت پیموده وبرای خیزش پشتونها قلمرسائی کنید؟

بهرحال! قبل ازآنکه به علت وعوامل نوشته های تحریک آمیز اقای غمخور درباره پارلمان افغانستان ونتایج آن وتحولات دیگر، بپردازم این را میخواهم به خواننده گان عرض کنم که:
درشهرمالمو شنیدن خبرهای ازقبیل تجاوزجنسی، سوختاندن منازل ومدارس، دزدی موترها، سرقت گدامها ودکانها ومغازه های خوراکه فروشی، آتش زنی برمحلات فروش بنزین، حمله بالای راننده گان بوس وتاکسی شهری بغرض چپاول درتاریکی شب، حمله بالای پیره زنان ومردان کهن سال بغرض چور وغیره اعمال خلاف انسانی توسط جوانان شهر به یک امرعادی تبدیل شده است.این درحالیست که تعداد زیادی ازانجمنها واتحادیه های مختلف زیرنام انجمن های کلتوری وفرهنگی نیز ازجنسیت های مختلف وادیان ومذاهب مختلف ازامکانات مالی ادارهء شهرداری مالمو بنام فعالیت های فرهنگی وتنویری پول های را به جیب زده وخودرا اینجا وآنجا نماینده گان وسخنگویان این نهادها معرفی میکنند ولی تاثیر ملموس این اتحادیه ها درحیات روزمرهء شهروندان مالمودرسویدن احساس نمیشود

.میکائیل لیند بری، پولیس جنائی شهرمالمو معتقد است که : از روزیکه شمار این اتحادیه درشهرزیاد شده بهمان پیمانه میزان جرم وجنایت نیز افزود شده است. اینکه دلایل وی براساس چه منطقی استوار است وی ازارائه جزئیات خود داری میکند.

درشهرمالمو هرقدر جوانی که پیش روی شما می آید یا عرب است یا پشتون یا یوگوسلاوی یا ترکی ویا پاکستانی یا سومالی. درحقیقت میتوان گفت مردم اصلی وقدیمی شهر مالمو ازین شهرکوچیده اند. پشتونها درپهلوی دیگر جنسیت ها ازداشتن کمیت قابل ملاحظه ای ازساکنان این شهررا تشکیل میدهد. پشتونها مانند دیگر اقلیتهای قومی از اتحادیه های فرهنگی برخوردار اند اما بقول یکی ازاعضای آن که میگوید: من خیر این اتحادیه ها را تاهنوز ندیده ام فقط وقتی که سال، آخر میشود یک ورق بانکی به آدرس من میرسد که پول اشتراک تان به اتحادیه را پرداخت کنید.

آقای حبیب الله غمخور، ازخلقی های سرشناس شهرمالمو که درسایت های پشتونی، ازسویدن؛ مردم پشتون را به جنبش وقیام سرتاسری دعوت میکند اما خبرندارد که درهمسایگی خانه اش دوحادثهء جنائی اتفاق می افتد ودر هردو مورد متهمین قضیه جوانان مهاجر میباشند. حادثه اول زخمی شدن یک پسر جوانیکه میخواست ازمنطقه عبور کند ازیکی ازاپارتمانهای مسکونی هولما هدف فیر تفنگچه قرار گرفته وذریعهء امبولانس به بیمارستان منتقل میگردد وحادثه دومی درهمان روز یک دختر هژده ساله بمدت سه روز توسط دوپسر جوان حبس گردیده تا اینکه پولیس به داد دختر رسید واورا ازچنگ گروگان گیرها رها ساخت.

روزنامه سویدنی های جنوب مؤرخ 13/مارچ/ 2011 می نویسد: " دیروز دو پسرجوان درسنین بیست وپنج وسی سال، خودرا به زور وتهدید سلاح، وارد اپارتمانی مربوط به یک دختر هژده ساله میکنند ومدت سه روز دختر مذکور را گروگان میگیرند. اینکه آیا تجاوز جنسی هم صورت گرفته یا نه پولیس تا کنون درین زمینه معلومات نمیدهد.اما حالا دختر مذکور به مکان امن اما نامعلومی انتقال داده شده است. هویت دخترمعلوم نیست".

شاهدان عینی درمحل حادثه مکالمه های را به زبان پشتو بین این دو جوان دراثنای گرفتاری شان شنیده اند.منطقهء ایکه آقای غمخور اینجا بود وباش دارد منطقه ایست همین جای است که درتصویر نمایان شده است. این منطقه درپهلوی دیگر نواحی مهاجر نشین شهرمالمو ازجنایت واختطاف ودزدی توسط جوانان پشتون وغیر پشتون رنج می برد. درین شهر هیچ کسی احساس امنیت نمیکند. یک فردیکه نمیخواهد نامش فاش گردد میگوید:" بارها دیده شده است که روزیکه کدام هنرمند افغانستانی به این شهر بخاطر کنسرت آمده ، خانه های مخصوصی ازافراد متمول،که قبلا تکتهای کنسرت را ریزرف کرده اند مورد سرقت سازمان یافته قرارگرفته است. چه کسی میداند که مثلا خانم هنگامه کیست ودرکجا کنسرت میدهد و چه وقت کنسرت ختم میشود طبعا خود پشتونها اند که با همکاری دزدان دیگرازجنسیت های مختلف به دزدی خانه های مردم می پردازند."

اما اتحادیه های پشتونها مصروف چه کارها اند؟آنچه که از اخبار سایت های بینوا ودیگر سایت های پشتونی معلوم میشود اتحادیه های کلتوری پشتونها درشهرمالمو بخاطرگمراه نمودن جوانان ودادن اطلاعات غلط ازتاریخ افغانستان محافلی را به کمک مالی وامکاناتی کمون مالمو برگزار کرده ودرظاهرامر به مقامات سویدن باغهای سرخ وسبزی را نشان میدهند اما درواقعیت امر، تمام این محافل برضد اقوام غیر پشتون افغانستان دایر شده وجوانان را با استفاده ازمعلومات کتابهای مثل دوهمه سقاوی به شاهراه راسیسم وقومگرائی هدایت میکنند. این اتحادیه ها درمیان خود کدام وحدتی نیز ندارند وهراتحادیه بنا برعلایق وبافتهای قبیلوی به چندین شاخه تبدیل شده است که تفصیل آن را درمقالات آینده پی خواهم گرفت. آنچه که اتحادیه های کلتوری پشتونها درشهرمالمو انجام میدهند خصوصا ساختارهای تشکیلاتی آنها با معیارهای عصری وپذیرفته شدهء دموکراتیک جامعهء سویدن سازگاری نداشته برعکس درتضاد کامل قرار دارد. درین اتحادیه ها هیچ نوع معیار دموکراتیک وشایسته سالاری وداشتن برنامه های منظم فرهنگی وتربیتی وجود ندارد وحتی درتعین رئیس واعضای هراتحادیه، شناخت وعلایق قبیلوی معیار میباشد نه دادن رأی سری ویا انتخابات آزاد ورقابت سالم براساس انتخابات شفاف ودموکراتیک. نقش جوانان وزنان دراتحادیه های فرهنگی پشتونی شهرمالمو نقش سمبولیک است. زبان فارسی که پشتونها آنرا زبان دری میخوانند بخاطراشتراکش با ایرانیها کاملا به حاشیه رانده شده وبحیث یک زبان بیگانه به مقامات سویدن معرفی گردیده است.

با این نقایص که ذکر شد سوال پیدا میشود که چه عواملی باعث شده که آقای حبیب الله غمخمور قبل ازاینکه غم محل زنده گی وبود وباش خودرا بخورد دست خویش را به سوی افغانستان دراز کرده وازشهرمالمو به آقای کرزی وحلقات پشتونیستی دور وبر وی مشوره های چگونه حکومت کردن خوب را میدهد. درشهریکه آقای غمخور زنده گی میکند درهرساعت یک جنایت طبق احصائیه گیری نهاد (یوگو) صورت میگیرد که درآن سهم جوانان هم تبار آقای غمخور چشمگیر است. سوال اینجاست درزمانیکه آقای غمخور ازظلم وجور طالبان فرار کرده وبه کشور سویدن پناهنده شده چرا در راه آوردن اصلاحات مثبت وهدایت جوانان شهرخودش کوشش نمیکند که غم افغانستان وپشتونهای (لر وبر) سرا پای وجودش را فرا گرفته است؟ آیا کشوریکه برای یک شخص، پناه بدهد بالای پناهنده حق ندارد که درپاک نگهداشتن واصلاح آن،فرد باید جد وجهد کند؟ آقای غمهور وسایر پادو های اتحادیه های به اصطلاح فرهنگی پشتونی درسویدن به دولت ومردم سویدن که حالا به کشوردوم شان تبدیل شده است تاکنون چه خدمتی انجام داده اتد؟ مگر این جنایتی که درهمسایگی خانهء شما رخ میدهد شما کوچکترین تعهد اخلاقی وانسانی دربرابر آن احساس نمیکنید؟ شما که لاف وطنپرستی ونوع پروری را سرداده اید مگر سویدن کشور دومی شما نیست؟ چگونه ثابت میکنید که شما یکفرد وطنپرست بودید وهستید؟ چه عذری برای یک روشنفکری که دعوای روشنگری وخدمت به انسان را دارد میتواند قابل توجیه باشد که درمنطقهء خودش هم تباران خودش جوانان هم نژاد وهم زبانش به نوشیدن تریاک وکشیدن چرس معتاد باشند اما روشنفکر محترم با خاطر راحت خودرا مصروف کارهای فرعی ساخته وبه بهانه های مختلف ازمسؤولیت پذیری بگریزد وشانه خالی کند؟ آیا اتحادیه های فرهنگی پشتونی درسویدن وظیفهء شان این است که فقط به جوانان خالی ذهن این را بگویند که تو پشتون هستی وزبانت پشتوهست وافغانستان متعلق بتو است ودیگر اقوام همه مهاجر اند تو بومی واصیل هستی وحاکمیت حق پدر وپدرکلانهای توست ودیگران همه مهمان اند؟

آیا مسؤولیت این جنایتی که درهمسایگی خانه ات رخ داده است تنها به نیروهای پولیس واداره خدمات اجتماعی برمیگردد؟ بهرترتیب، از خلال مطالعهء فعالیت های اتحادیه های پشتونها درشهرمالمو برمیاید که مسؤولان این اتحادیه ها ازبودجه وامکانات دولتی برای تدویر محافل سیاسی قومگرایانه وتحریک احساسات قومی برضد اقوام غیر پشتون افغانستان استفاده میکنند.آقای حبیب الله غمخور که خود تجربهء چندساله درتدویر محافل ازدوران تحصیلاتش دراتحادشوروی سابق دارد اکنون ازگرایشهای کمونیستی به گرایشهای قبیلوی وپشتونیستی رو آورده است وروز وشب مقالات دنباله داررا درسایت های پشتو زبان به غرض تحریک احساسات قومی پشتونها می نویسد. به عوض تنویر جوانان وایجاد فضای دوستی وتفاهم میان باشنده گان افغانستانی شهرمالمو هرازگاهی یک لنده غر فاشیست را دعوت نموده ویک سیر لنگی را برسرش میگذارد ایا این کار فرهنگی است؟ لنگی گذاشتن برسر آقای محمد اعظم سیستانی کدام درد پشتونها را دوا کرد؟ ایا پشتونهای کنر وپکتیا وزابل وارزگان به نام محمد اعظم سیستانی آشناهستند؟ تا چه وقت ازنام پشتون بیچاره وبیسواد استفاده کردن ومانند رهبران جهادی که با اسلام وجهاد تجارت کردند اکنون شما بنام قوم اکثریت تجارت را راه انداخته اید؟ بالاخره تا چه وقت بنام پشتون ها خودرا مطرح ساختن وبعد یک چوب بزرگ را برمقعد پشتون کوبیدن ادامه خواهد یافت؟ مگر درجهالت قرار دادن یک ملت خیانت نیست کدام این کار ها ومحفل دایر کردنهای شما خدمت فرهنگی به پشتونها است؟ پرسش این است درصورتی که میزان جرم وجنایت توسط نسل تازه اوغانها وعربها درشهرمالمو قوس صعودی می پیماید مسؤولیت آنانیکه ازین طریق امرار معاش میکنند چیست؟ اینکه مسلمانان ادعای برتری دینی دارند که گویا دین شان کاملترین ادیان است وپشتونها که ادعای اصالت قومی وداشتن فرهنگ دیرینه دارند وایرانی ها که خویشتن را اشراف زاده های آریائی میدانند چگونه میتوانند ثابت کنند که فرهنگ ودین وتاریخ این گروه ها غنی است و قدرت تغیر انسانهارا داشته وبه جامعهء بشری سعادت بوجود میاورد نه وحشت وتجاوز جنسی و مواد مخدر. بالاخره این مسؤولیت برعهدهء چه کسانی است؟

نوت: من قسمتهای مهم این مقاله را به زبان انگلیسی نیز دربخش انگلیسی کابل پرس? میگذارم اما ازدوستانیکه درسوید زنده گی میکنند میخواهم که این مقاله را به زبان سویدی ترجمه نموده وبه مقامات شهرداری مالمو ارائه دارند.

آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره
آنتولوژی شعر شاعران جهان برای هزاره

مجموعه شعر بی نظیر از 125 شاعر شناخته شده ی بین المللی برای مردم هزاره

این کتاب را بخرید

پيام‌ها

  • کرزی صاحب پام چي داکارونکړئ

    په هيڅ صورت علاقه نلرم اونه غواړم ددې هيواد دجمهوررئيس په توگه پرتاسو نړيوال اوزموږ دښمنان وخاندي

    زه ده هيچاپه خاطر داليکنه نه کوم ،ځکه له داسي کوم چاسره چي دتيروپارلماني ټاکنوپه درشل کي ئي حق خوړل سوی وي دنږدې نه پېژنم اونه هم دداسي کوم وکيل سره اړېکي لرم چي اوس پر پارلماني آس سپور،پورته اوکښته خپل نيلی ځغلوي .

    خوديوه افغان په توگه خيرکه په بهرکي اوسم ،دپارلماني اونوروانتخاباتوله قانوني حق نه محروم سوی يم ځان مکلف بولم تاسوته ددې ملک دجمهوررئيس په توگه دافغانستان دغوڅ اکثريت نظر ووايم .

    ښاغلی کرزی صاحب !

    هرکارچي پيلوئ ټول اړخونه (ښه اوبد،بريا اوناکامی ) ئې څوځله وسنجوئ دبې پرې عالمانو اوپوهانوسره دټولوهغوسره چي تاسو پرې باورلری چي عالم اوهوښيارسړی دی اوگټوره مشوره درکوی مشوره وکړی. دخپل حرکت قانوني،شرعی اوبشری اړخونه ، نړيوال تاثيرات ،دپلي کېدوشرايط اونور اړين اړخونه ئې ئي وسنجوی بيا فرمان صادر کړی اوياکوم بل عمل .کله چي موفرمان صادرکړ ،بيانودخپلې خبرې دبرياليتوب لپاره ترخپله وسه تلاښ وکړی .دهغه چادخبرو،شعارونو اوطرحو پروامه لرئ کوم چي ستاسو کړنه يافرمان دهغوي شخصي گټوته زيان رسوي .

    اوس به راسو اصلي خبري ته :

    تيره شپه مي داروپاپر وخت دشپې دوه نيموبجوشاوخواکي دطلوع تلويزيون دامريکا لپاره خپرونوپه پروگرام کي واوريدل چي ستاسوسره دمارچ پر ۱۵ مه دپارلمان ۳۵ وکيلانو ليدلې اوتاسوسره ئي ستاسو لخوا جوړې سوې ځانگړې محکمې دلغوه کېدوپر مسله خبري کړي .

    دوي ددې شبکې ژورنالست ته وويل موږ دکرزی صاحب سره دځانگړې محکمې دلغوه کېدوپه خاطر خبري وکړې،ښاغلي کرزی وويل پوهيږم چي دسولي او امنيت راوستو يوازنۍ لار دځانگړې محکمې لغوه کېدل دي .

    يوبل ښاغلي وويل : اميدواريو چي پدې دو درو ورځوکي دځانگړې محکمې سريال پاي ته ورسېږي .

    حيران پاته سوم چي دا څه اورم ؟ کوم سريال ؟داڅومره سپکې خبرې اوديوه مملکت چي دوي ئي هم تبع اودپارلمان وکيلان دي دجمهوررئيس په ادرس داسي خبري کوي ،وايي چي پيل سوی سريال به ډير ژر پاي ته ورسېږي .

    نن دمارچ شپاړسمه چي کله کورته راغلم ټولې پاڼې واړولې او راواړولې هيڅ مي پيدا نکړه ،خوله نيکه مرغه روحی ويب پاڼې پدې هکله يو وړوکی خبر تردې عنوان لاندي چي،د ټولټاکنې د ځانګړې محکمې په اړه لاهم لانجه روانه ده داخبر خپورکړی : ((تر هغو وروسته چې په يو شمېر ولايتونوکې دولسي جرګې د ټاکنو رايې له سره شمېرل کيږي، د ولسي جرګې اندېښمنو غړو سختې هڅې پيل کړي چې د ټولټاکنو په اړه ځانګړې محکمه لغو شي . د ځينو خبرونو له مخې ولسمشر کرزي د محکمې د لغو کولو په اړه يوه اونۍ وخت غوښتی دی. بل خوا داسې خبرونه هم ترلاسه شوي ، چې د رايو د بيا شمېرنې له مخې د درغلۍ کچه ډېره لوړه ده او ښايي د ټولټاکنو کميسون مشر فضل احمد معنوي ونيول شي،خو د پروسې يو شمېر بهرني چارواکي هڅه کوي چې د نيول کېدو مخه يې ونيسي .))

    دپارلماني ټاکنوددرغليو په هکله هغه دچاخبره دهوامرغانو هم شاهدي ويله ،عام خلک اوهغه چي حق ئې خوړل سوی هغه خوپر خپل ځاي پرېږده .

    دټاکنوددرغليوپه اړوند دنظر خاوندانواوعامو خلکودرسنيو له لاري خپل اواز اوچت اواندېښنې څرگندي کړې ،دوي بېشمېره نيوه کې درلودې ،دبېلگې په توگه دوي ويل :

    ۱: که څه هم چې دمدنی ټولنو اوڅار ګرو ادارو دراپورونو سره سم په ټول هیوادکې د۲۰۰۰۰۰۰رایو په شا او خوا کې کارول شوی وخو که چیری دټولټاکنو دکمسیون خبره هم ومنو نو ۱۳۰۰۰۰۰ رایې یوازی درایې شمیرنې په بهیر کې په صندوقونو کې اچول شویدی .دغه ۱۳۰۰۰۰۰ رایې هغه رایې دی چې دسیاسی اړیکو او پیسو پر بنسټ ځانګړو نوماندانو ته اچول شوی دی.
    ۲:دټولټاکنو خپلواک کمسیون ددوی دوینا سره سم درایې شمیرنې په بهیرکې ۱۳۰۰۰۰۰ رایې باطلې کړی دی خو درایو دباطلیدو په پروسه کې داساسی قانون ۲۶ ماده او انتخاباتو دقانون ۵۷ ماده په ښکاره توګه تر پښو لاندې شوې ده .
    داساسی قانون ۲۶ ماده وایی چې جرم یو فردی عمل دی اودیو انسان جرم بل ته نه انتقالیږی. خو دټولټاکنو کمسیون جرم ته ټولینزه بڼه ورکړې ده په دی ماناچې په هر مرکز کې چې کومشخص نوماند یوڅو جعلی رایې استعمالې کړیدی ، دکمسیون له خوا دهغه مرکز ټولې رایې باطلي اعلان سوې ،نوهغوچي په رښتياسره ئي خپل دخوښی کانديدته رايه ورکړې دهغوي حق ولي تر پښولاندي سي ؟دغه راز دانتخاباتو دقانون د۵۷ مادی سره سم هر هغه صندوق چې رایې یې مشکوکې وی باید دهغه حوزی دنوماندانو اویا ناظرینو تر نظر لاندی وڅیړل شیترڅود نوماند ته قناعت حاصل سي چې رایې یې باطلې دی،مگر دټولټاکنو کمسیون پر خپل سر بېله دېنه چي دنوماندانو اوناظرینو په نه شتون کې دغه صندوقونه خلاص کړی رایې باطلې اعلان کړې .

    دټولټاکنو خپلواک کمسیون مکلف دی تر څو د اساسي قانون د ( ٨٣) يمې مادې دعملی کیدو رغنده زمینه برابره کړی. خودټولټاکنوخپلواک کمسیون نه یوازی لازمه زمینه برابره نه کړ ه بلکي په لوی لاس ئې دغه ماده تر پښو لاندی کړه.

    • سره له دی چې دامنیتی ستونزو له امله د((۱۰۰۰)) په شا او خوا کې مرکزونه تړل شوی و ، دهیواد په ییلابیلو ولایتونو په ارامه سیموکې هم دبې امنۍ ترنامه لاندي انتخابات ونه شول چې دا یو قصدی عمل و. دبیلګې په توګه دغزنی ولایت په ۱۳ ولسوالیو ، دنورستان ولایت په ۳ دغه راز دننګرهار. وردګو ،پکتیکا،پکتیا .کندوز، بغلان ، ذابل ، کندهار، کنړ او نورو ولایتونو په ډیرو ولسوالیو کې اصلا ټولټاکنی نه دی شوی چې دا کار دټولټاکنو عمومیت یې له منځه وړی دی.

      همدا ډول :

      ټاکنې په ټول افغانستان کې رڼې او شفافې نه وې او له پوره درغليو ډکې وې .
      د هېوادپه کچه پښتانه د جګړې په پلمه په ټاکنو کې له ګډون څخه بې برخې شوى .
      د انتخاباتو تر لومړنۍ شمېرنې وروسته هم په قصدي توګه د هېواد د اکثرو پښتنو کانديدانو رايې قرنطين او يا باطلې شوې دي.

      ۳: دټولټآکنو دکمسیون دچارواکو دوینا((۵۱۱))درایو ډک صندوقونه موندل شوی چې رايي ئي نه دي شمیرل شوی .
      خلک وايي ۵۱۱ صندوقونوباندي پنځه اطاقونه ډکيږي ،نوڅنگه دادومره صندوقونه دڅارنوالی تر مداخلې وړاندي چانه وو ليدلي؟روښانه خبره ده چې دڅارنوالانو دراتګ ویري کمسیون دېته مجبورکړچی دغه پټ صندقونه وباسی ،مگر ورسره جوخت ئې اعلان وکړی چې ددغو صندوقونو درایو ډیرۍ برخه باطلې رایې جوړوي .

      ۴:دټولټانودقانون اودکمسیون دطرزالعمونوله مخې باید درایې اچونې دهر مرکز فورمې دکمسیون په مرکزی و ولایتې کمسیونونوکې ځړول شوی وای خو داکار هم در غلیو ته دزمینې برابرولو له پاره تر سره نه شو .
      ۵: دکمسیون له خوا دبدلو اوڅو ډوله رنګونو استعمال ددی لامل شو چې یو شخص څو څو ځلې رایې واچوی. دغه رازدرنګونو دپاکیدو تصویرونه هم په بیلاتبیلو ولایانو کې درسنیو له لاری نشر شوی دی.
      ۶: په ډیرو انتخاباتی حوزو کې د۱۸ نه کم عمره هلکان او نجونو رایې واچولې چې تصویرونه یې په هماغه ورځ دډله ايزورسنیو له لاری خپاره شول .
      ۶ : تر اوسه دټولټاکنوکمسیون درایې اچونې دکارول شویواو سپینو پاڼو حساب ملت ته ندی ورکړی .
      ۷: ځینې درایې اچونې مرکزونه یوازی د یو یا دوه ساعتونو لپاره خلاص و چې تر ټولو ښه بیلګه یې دبغلان په ولایت کې ولیدله شوه .

      ددی ترڅنګ نوری بیلګې او اسنادونه هم شته چې دټولټاکنو مشروعیت ترسوال لاندي راولي.دائې یوه وړه بیلګه ده که نه خو تردی ډیرې لویې درغلۍ شوی دی .

      تاسوهم په يوه ويناکي داومنل چي په ټاکنوکي درغلی سوی ،بېلگه مودغزنی ولايت اونوري سيمې راوړې .

      دارښتياخبره ده چي دنورودرغليوتر څنگ پد ټاکنو کښي له پخواسنجول سوی پلان له مخې پارلمان ته دپښتنودتگ مخه ونيول سوه همدا دليل دی چي پدې دوره کي دپښتنو ونډه چي ددې مملکت غوڅ اکثريت جوړوي دتيري دورې په انډول ډيره کمه ده .
      مخکې له دېنه چي تاسو کوم عکس العمل څرگند کړي،چي يوځل مووياند داخبره هم ژورنالستانوته وکړه چي دلته دموکراسي ده ښاغلی کرزی دپارلمان په چاروکي مداخله نه کوي،سره لدې چي هغه وخت ددې قلم دخاوند په گډون ډيروڅېړونکودوحيد عمر څرگندونې اوددموکراسی نه داډول تعبير کاملأ ردکړ.دخلکو اوپه ټاکنوکي متضررو کانديدانودگوتنيونواولاريونوپه درشل کښي له عدلی ارگانو اولوي څارنوالي نه غوښتنه وکړه چي دپارلماني ټاکنوپرپايلوله سره کتنه وسي .

      لوي څارنوال اسحاق الکو دخپلې قانوني دندي له مخې وويل :د انتخاباتو ستاینه تر وخت مخکي سوې . هغه د ولسي جرګې په انتخاباتو کي د درغلیو د ادعاوو په اړه د نوو څېړنو غوښتنه کړې ده.

      لوی څارنوال له ولسي جرګې سره د خبرو په ترڅ کي وویل، دخلکو رایي د زورواکو کسانو له خوا په دوبۍ او د کابل په شهزاده سرای کي د پټو معاملو په ترڅ کي خرڅې سوي دي.

      د۲۰۱۰ ز کال دنومبرپر ۲۵ يوځل بياهم لویه څارنوالي خبر ورکړ چي : د انتخاباتو د نامشروع کېدو امکان سته ځکه چي د ولسي جرګې په انتخاباتو کي ددرغلیو په اړه یې داسي شواهد او اسناد ترلاسه کړي، چي له مخي یې دا انتخابات نامشروع بلل کیدای سي .

      پدې ډاډه يم چي دتاسو هم دعام ولس دفشاروپه نتېجه کي مجبورسواست چي خپله دنده درک اودنندارچي په عوض دجمهوررئيس په توگه دقانون پر پلي کيدوپروسې باندي نظارت وکړی اودخلکو غوښتنوته ځواب وواياست . پايله داسول چي همدا تاسوخپله دځانگړي فرمان له مخې دروان کال دجدي پرشپږمه دپارلماني درغليو ددوسيودبرسی لپاره د ستری محکمی په چوکاټ کی دځانګړی محکمې جوړیدو اعلان وکړ اوهغوي ته مودنده وسپارل چي ديوې مياشتي په موده کي ټولي دوسې برسي اونتيجه ئي اعلان کړئ .ترکومه ځايه چي په هغه لومړنۍ ورځ ستاسو په همدغه فرمان کي هم تيروتنه موجوده وه ،داشکارېده چي دځانگړې محکمې دکارموده بايد اوږده سي چي بياوروسته مو همداسي وکړل ،اوس دغه محکمه دخپل کاري پروگرام له مخې ورسپارل سوې دنده پر مخ بيايي .

      دهمدې محکمې دکارپايلې لاڅرگندي سوی نه دي ،دادی داخبري تر غوږوکيږي چي تاسو ددې محکمې دلغوه کېدو لپاره دلايل لټوی اوغواړي ستاسو په ويناد((ملي مصالحو))په خاطرئي لغوه کړی .

      تاسوته څرگنده ده چي يوشمير وکيلانودقانوني په مشری ددې محکمې دجوړېدوسره له لومړۍ ورځې مخالفت وکړ او ددې محکمې جوړېدل ئي له قانون څخه سرغړونه وبلل . پکارخو داوه چي په هغه لومړی ورځ سترې محکمې دغوسوالو ته دقانون پر بنياد جواب ويلی واي .دائې روښانه کړې واي چي تاسو دقانون له مخې دامحکمه جوړه کړې ده ،خومتا سفانه داکارمو ونه کړ ،ستاسو اوعدلی ارگانو چوپتيا په درغليو پارلمان ته راغلو وکيلانوته نورهم جرات ورکړه .

      سره له دې چي دجنوري پر ۲۵ مه دځانگړې محکمې مشر ، قاضي صدیق الله حقیق وایي چي دغه محکمه د قانون په رڼا کې د سترې محکمې له پریکړې سره سمه جوړه شوی او فعاليت يې هم قانوني دی .

      د اختصاصي محکمې رئیس قاضي حقیق وايي چې ۵۹ بریالي اعلان شوې کاندیدان په درغلۍ تورن دي او قضیې یې د دوی ترڅېړنې لاندې دي .ده وویل چې محکمه یې پوره صلاحیت او واک لري چې ټول انتخابات باطل اعلان کړي یا یوشمېرکاندیدان د درغلۍ په تور ناکام کړي .
      ځکه یوشمېروکيلان ، یونس قانوني اوپلویان ئې پردې خبره زیات ټینګارکوي چې ځانگړې محکمه دې لغو شي او دجرمونو دڅېړلوکار دې عادي محکمې وڅېړي .دپارلمان په هره غونډه کي په لوړ اواز همدا يوه خبره کوي چي دا محکمه غير قانوني جوړه سوې ده اوپرېکړي ئي هم غير قانوني ديهرڅومره چي ژرکېداي سي بايد لغوه سي اوکرزی بايد دده په ويناد((ملت داستازو)) غوښتنې ته غوږ کښېږدي .

      کرزی صاحب! په ميليونوافغانان وايي چي دپارلمان په ټاکنوکي درغلي سوی ،داټاکنې شفافي نه وې اوددغو ټاکنو په پايله که په رسميت پېژندل سوې پارلمان زموږ دملت لپاره دمنلو وړنه دی . ټولوستاسوله دغه نيم بنده چي پرخپل وخت هم نه ووحرکت نه چي دځانگړې محکمې جوړېدل وه ملاتړ وکړ ،خوشحاله سول چي ددې محکمې دپرېکړوپه مټ به له يوشمېر سياسي سوداگرواوهغونه خلاص شي چي دپيسو په زور راغلي . دوي وايي داسي ډير کسان شته چي دپارلماني ټاکنوپر خت ئې په ميليونوافغانۍ اوپه سلهاوو زره ډالر مصارف کړه اودائې دملت لپاره دخدمت په خاطرنه بلکي پدې پوهېږي اوداورته معلومه ده چي ترمصرف سوو پيسوبه څوځله زياتي پيسې په همدې پارلمان اودپارلماني امکاناتونه په استفادې سره ترلاسه کړي .

      په افغانستان کي ۳۶ ميليونه افغانانوله جملې نه دچارواکو په وينا ټول ټال د څلور مليونو شاخواکسانورايه کارولې ده ،داچي څومره دټاکنو له قانوني حق نه محروم وگڼل سول اوترنيمايي زياتوکسانوته درايي ورکولوکارت نه دی رسېدلې داخوپرخپل ځاي پرېږده . تاسو قضاوت وکړئ په يوه ولايت کي چې غوڅ اکثريت ئې پښتانه دي يوپښتون وکيل نه دی ټاکل سوی يادبلخ په ولايت کي چي ترنيمايي زيات پښتانه دي يونفر پښتانه پارلمان ته لار موندلې ،هغه په هرات کي دتورن اسماعيل لاسوهنې خوتراوسه پر خپل ځاي پاته دي اوڅوک پدې هکله ځکه څه نسي ويلاي ځکه ايرانی اخوندان اوددوي نوروبهرني دوست هيوادونه خفه کيږي نودغوټاکنوته څنگه روڼې اوقانوني ټاکنې ووايو؟

      تاسو خپله قضاوت وکړی همدې وکيل صاحبانوپوره يوه مياشت دخپلو زورآزمينوپه خاطر دپارلمان رئيس نه سو ټاکلاي اودرايي ورکولو په وخت کي دوکيل صاحبانوپه منځ کښي اختلاف له ورايه ښکارېده .

      مگرکله چي دهمدې بې اتفاقه پارلمان په غونډه کي چي درئېس پر سر نه سره جوړېږي په يوه اواز پرېکړه کوي چي دټاکنودپايلودبرسی ځانگړې محکمه اوپرېکړې ئي غير قانوني بايد ډير ژر لغوه سي .

      زه اوس ستاسونه داپوښتنه نه کوم چي ښاغلي کرزی صاحب ! تاسو دغه محکمه پرخپل سراوله کوم چاسره دسياسي دښمينوسرته رسېدوپه موخه جوړه کړېده اوکه دقانوني صلاحيت اويوې قانوني اړتياپر بنياد؟

      ولي تراوسه ددې محکمې له پرېکړونه ډارېدونکي وکيلان داخبره کوي چي ځانگړې محکمه غير قانوني جوړه سوې اوپرېکړې ئې غير قانوني دي ؟

      اميدواريوچي ددولت مشرتابه داپوښتنه جواب کړي چي دکوم قانون پر بنياد ئي جوړه کړې اودکوم قانون پر بنياد ئي پارلمان غير قانوني نشي بللاي ؟

      سترې محکمې هم د ولسي جرګې دا غوښتنه بې ځايه بللې او ويلي يې دي چې د ولسي جرګې په ګډون هېڅوک د قضايه قوې په چارو کې د لاسوهنې واک نه لري. ستره محکمه وايي چې دا د ولسي جرګې له صلاحيتونو څخه نه ده چې د اختصاصي محکمې په اړه پرېکړه وکړي .

      ليکنه پدې ټکو رانغاړم چي زه ستاسو دسياسي راپيل سوو لوبو پر بنياد ستاسو مجبوريتونوته متوجه يم ،ستاسو په اړتياو هم پوره پوهېږم ،داهم راته څرگنده ده چي تاسودې پارلمان ته احتياج ياست ،ځکه ترڅوبه سرپرست وزيران کار کوي ؟ پدې هم پوهېږم چي غواړی په ۱۳۹۰ کال کي لويه جرگه جوړه کړی اوددې لپاره تاسو اوبهرنيانوداڅوکاله تلاښ کړی ،تاسوبايد له دې لويي جرگي نه بريالي راووزی .چي تورن اسماعيل هر ورځ هرات ته ځغلي اومخکي له دې چي دلويي جرگ دجوړېدو تاريخ او اجندآ اعلان سي دټولودولتي نورمونوخلاف ترخپل صلاحيت لوړي خبري کوی اوخلکوته دلويي جرگي اجندا تشريح کوی اولارښودنه ورته کوي چي څه بايد وکړي اوڅنگه کسان بايد لويي جرگې ته وټاکي، تاسو خوديوه جموررئيس په توگه ترهغه زيات حق اوصلاحيت لري .

      خبره همدلته ده چي دوي تاسو ديوضعيف مشر،داسي يومشرچي دهرچادپښوټکولوتر تاثير لاندي راځی درک کړي ياست ،ځکه خوترتاسو وړاندي اوترتاسو په لوړ اواز ږغېږي ،که ستاسو په عوض يوبل څوک وايي دده ږغ به دي نه واي اورېدلی ،خو افسوس !

      زه پدې باوريم چي دا ستاسو وروستی چانس دی ،ملت ته مراجعه وکړی اوترخداي وروسته پر هغوي تکيه وکړئ ،که مو داځل هم دا چانس دلاسه ورکړ اوخپل صادر سوی فرمان موبيرته واخيست ،ستاسولخوا جوړه سوې ځانگړې محکمه مو په خپلو هغودلايلوچي په هيڅ صورت به دعامو خلکو لپاره دمنلو وړنه وي لغوه اعلان کړه،ټول ملت به مخ درنه واړوي اوافغان ولس ناهيلی کيږي . که له دوي نه ډير ډارېږئ اوپر ملت باورنلرئ ؟پدې صورت کې ښه خبره داده استعفا ورکړئ . ومن الله التوفيق

  • آقای عطاخیل! درین شکی نیست که تو یک اجیر هستی وخریده شده ایی. ترا برادران مسعود خریده اند وهرازگاهی توسط عظیم بابک وامثالهم برایت اطلاعات میرسد تا پشتونها را تخریب کنی. اما چهره های شما وعظیم بابک وهر پشتون ستیز دیگر به ملت افغان آشکار گردیده وهیچ اعتباری نزد خواننده های عزیز ندارید این را بدانید که اگر صد قطعه عکس را هم درمضمون های بی سر وته خود بگنجانی کسی به آن توجه نمی کند چون همه میدانند تو یک تبلیغات چی فروخته شده هستی وبس درسایتهای خاوران وآزمون ناصری به ده ها نام دیگر مضمون می نویسی راستی یک سوال را جواب بده که درین روز ها چرا باسایت پندار قطع علاقه کرده ایی؟

Kamran Mir Hazar Youtube Channel
حقوق بشر، مردم بومی، ملت های بدون دولت، تکنولوژی، ادبیات، بررسی کتاب، تاریخ، فلسفه، پارادایم و رفاه
سابسکرایب

تازه ترین ها

اعتراض

ملیت ها | هزاره | تاجیک | اوزبیک | تورکمن | هندو و سیک | قرقیز | نورستانی | بلوچ | پشتون/افغان | عرب/سادات

جستجو در کابل پرس