مارتنِ جدید اتمی ایران

مشکلات به همین اندازه مهم هستند. از یک روی سکه، عادی سازی روابط بین تهران و واشنگتن پس از ۳۵ سال یخبندان روابط سیاسی، می‌تواند به منظور تغییر شکل جغرافیای خاورمیانه باشد. خاورمیانه‌ایی که توسط متحدان به آشوب کشیده شده است. این عادی سازی روابط باعث می‌شود تا همکارهای احتمالی در مورد بحران‌های بزرگ منطقه چون عراق و سوریه برانگیخته شود. اگر ایران قبول کند که برنامه‌ی اتمی نظامی‌اش را به شدت و همان طوری که قدرت‌های بزرگ بین‌المللی توقع دارند، کاهش دهد، این کشور از تحریم‌های اقتصادی آزاد خواهد شد و جایگا‌ه‌اش را در عرصه‌ی یکی از تولید کنندگان بزرگ جهانی نفت به دست خواهد آورد.

موانع جدید

روی دیگر سکه، شکست در مذاکرات باعث گسترش سلاح‌های اتمی در خاورمیانه - از ایران شیعی تا عربستان سعودی سنی- خواهد شد. براساس نظر کارشناسان اولین پایه‌ها چنین روندی با یک برنامه‌ی اتمی با مقاصد مصارف شهری بنا می‌شود. این موضوع همچنین تهدیدی برای جنگ جدیدی در منطقه خواهد شد. اسرائیل که موضوع انرژی اتمی ایران را همانند تهدیدی برای موجودیت خود قلمداد می‌کند همیشه این طور پیش‌بینی می‌کند که می‌تواند به تاسیسات اتمی مخفیانه‌ی جمهوری اسلامی حمله کند. بی شک زمانی بهتر از این برای پیدا کردن راه حل وجود نخواهد داشت. انتخاب یک عمل‌گرا چون حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران در سال ۲۰۱۳ این امکان را فراهم کرد تا توافقی موقت امضا شود که دقیقا یک سال پیش بود. باراک اوباما به محض آمدن‌اش به کاخ سفید وعده داد تا در راستای خلع سلاح اتمی جهان فعالیت کند. رئیس جمهور آمریکا که در استفاده از زور بسیار محتاط است به موفقیتی در سیاست خارجه‌اش نیاز دارد زیرا در این زمینه انبوهی شکست بجا گذاشته است.

باوجود چهارچوب‌های جدید، موانع زیادی و سختی در این مسیر باقی مانده است. ابتدا در ایران، سخت‌گیرانی هستند که اطرافیان رهبر ارشد ایران را به تغییر وامی‌دارند و یا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که همچنان مخالف توافق باقی مانده است. همان طور که بازرسان سازمان انرژی اتمی در آخرین گزارش خود آورده‌اند ایران در ماه‌های اخیر نیتی برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نشان نداده است و به سوالات پرسیده شده در مورد برنامه‌ی نظامی اتمی پاسخ نداده است در حالی که بازدید از سایت‌های حساس یا سایت‌های مشکوک اتمی همانند سایت اراک را پذیرفته است.

گروه «۵+۱» قبلا به ایران این حق را واگذار کرده است تا ایران ظرفیت باقی مانده‌ی غنی سازی محفوظ نگه دارد اما تهران کاهش تعداد سانتریفیوژها و ذخایر اورانیوم غنی شده‌اش را منتفی اعلام کرده است، ذخایر اورانیوم غنی شده آن هم تا سطحی که برای غربی‌ها تضمین شود که بازه‌ی زمانی حداقل یک ساله‌ایی وجود دارد تا ایران بتواند به وضعیت اتمی دسترسی پیدا کند. وانگهی جمهوری اسلامی توقع دارد که تحریم‌های غربی فوری برداشته شود. یک دیپلمات فرانسوی این طور نظر داده است که «نباید این همه درجا زد» زیرا توپ در زمین مسوولان ایران است و آن‌ها نباید این تصمیم استراتژیک برای همکاری با قدرت‌های بزرگ را از دست بدهند.

مقاومت‌هایی می‌تواند از سوی متحدان آمریکا همچون ایالات متحده، اسرائیل و در راس همه عربستان سعودی ابراز شود زیرا آن‌ها فکر می‌کنند که گروه ۵+۱ بیش از حد مصالحه کرده است. این مقاومت‌ها همچنین می‌توانند از فرانسه ساطع شود، فرانسه‌ایی که از زمان توافق ژنو، به خود نسبت نگهبان اصول عدم گسترش سلاح‌های اتمی را داده است. بین یک «توافق بد» که شش قدرت جهان به طور رسمی تدوین آن را منتفی دانسته‌اند و یک سناریوی شکست که هیچ کس نمی‌خواهد عواقب و نتایج آن را تصور کند، مذاکرات وین می‌تواند نهایتا به هر دو طرف، بازه‌ی زمانی مجدد دیگری را برای مدت چند هفته یا چند ماه بدهد تا از این طریق تفاهمی حاصل شود.

اما از ماه ژانویه، تاریخی که کنگره‌ی جدید آمریکا پس از پیروزی جمهوری‌خواهان در سنا بر روی کار می‌آید، طرفداران سازش با ایران برای این که حرف‌شان شنیده شود دچار مشکل خواهند شد. مذاکرات کنندگان گروه ۵+۱ می‌دانند که همه‌ی این بازه‌های زمانی اضافی، تهران را به بمب اتمی نزدیک تر می‌کند. ایران نیز این موضوع را می‌داند.

* از: ایزابل لاسر/ در: لو فیگارو / مترجم: شادی سابُجی - ایران در جهان

منبع عکس: جو کلامار- آ اف پ

عنوان اصلی مطلب:

Nouveau marathon nucléaire à Vienne