قصہ از مہ و دختری اَزرہ از کانادا
زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )
بخش اول: آشنایی قد صلصال علی ھزارہ
ما “ن” عرف صلصال علی ھزارہ استوم و دَ کوئٹہ زندگی مونوم ، آتے مہ و رشتہ دارای مو تقریباً تمام دَ وقتی کی ریزہ بودوم از کوئٹہ طرفی ایران مورہ و امونجی زندگی رَ شروع مونہ، ما امونجی دَ سنی بلوغیت میرسوم و مکتب میخوانوم، ای نا گفتہ نمنہ کی آتے مہ دَ ایران زیاد تیر کدہ بود و شناسنامہ ایرانی ام دَشت مگر از خاطری ازی کی می دید کی قد دیگہ اَزرہ کی مھاجر بودن رفتار اجتماعی خوبی نموشود، خود شی شناسنامہ خو دَر میدہ و دَ صورت یگ مھاجر زندگی تیر مونہ تا کی بلے دیگہ قومای خو فخر نکنہ، ای از جذبے پاکی قوم دوستی شی بود، امیتر آتے مہ دَ امام حسین و محرم زیاد عقیدہ دَرہ کی تا بالی استہ و اثرات شی دَ پورا خانوادہ مو استہ، یعنی شکری خدا تمام مو مذھبی استے مگر دَ نامی مذھب یا قوم بازی خوردو رَ ام یاد ندرے۔
خلاصہ اثراتی آتے محترم مہ دَز مہ ام امدہ بود و ما دَ یگ وقت یگ آدمی مذھبی و قوم دوست بودوم ، امزی خاطر شعو ر مذھبی و قومی دشتوم از ریزگگی، انمیتر دَ ذھن مہ امیشہ (ھمیشہ) یگ سوال میماد کی مردم اَزرہ از کجا امدہ و اصل و نصب شی چی استہ، دَزی رابطہ ام کم مطالعہ دَشتوم، ای تمام چیزا شاید باعث شود کی ما یگ آدمی متفاوت از دیگا باشوم و دَ آسانی بازی نخروم، بَلے کو افتخار موکدوم ، اصلیت ملا و قوم پرستی ار(ھر) دوی شی رَ میدیدوم و خبر بودوم تا چی حد رَ مورہ، مگر زوری کی ملا دشت و دَ نامی مذھب غیر قوم بَلے مو حکومت موکد ومو یگ مُلک ھم ندشتی ای دو چیز بسیار رنج می دد۔
مردم ایران بعد از انقلاب بسیار تبدیل شدہ بودن ، اعتماد بہ نفس پیدا کدہ بودن و تقریباً اَزرہ (افغانی) رَ قدری سگ ام حساب نموکدن، البتہ ای رجحان قد مذھبیای ایرانیا زیادتر بود و اونا خلاف تعلیمات مذھب، اَزرہ رَ غَدر اذیت موکدن، ای چیزایی بود کی ما قد چیشیم خو میدیدوم و شاہد بودوم، یعنی اونا شیعہ فقط برای نام بودن، عمل شی بالکل مختلف بود۔
مردمی ازرہ ام کی گبی ایرانی رَ دَ خوبی یاد میگرفتن و دیگہ ازرگی نموگوفتن مگر آتے از مہ ،مو رَ یاد ددہ بود کی ازرگی گفتو باعث فخر استہ، امزی خاطر مو دَ خانہ ازرگی موگوفتی، آخر شی دَ یگ زمان ایران دشمن ازرہ و بابہ مزاری جور شود بطوری کی دیگہ سازمان اطلاعات شی اجازت نمی دد کی دیگہ کس عکس بابہ مزاری رَ دَ یگو مجلس بیزنہ و مزدور ام زیاد دَشت، اعم از ازرہ و سید۔ دَزی حال آتے ازمہ کی از شخصیت ھای برجستہ سیاسی دَ شار(شہر) بود قد اطلاعات چپ خورد، و خلاصہ آخر شی مجبور شُدی کی از ایران دوتا کَنی و واپس دَ کوئٹہ آباد شَوی۔
دَ سالی 1997 مارچ مو واپس کوئٹہ امادی، ناگفتہ نمنہ کی دَ کوئٹہ مو ایج خویش یا رشتہ دار نداشتی یعنی رافت و آمد خانگی نبود قد کس ، اینجی ازرہ رَ دَ قدرت دیدی غَدر خوش شودی، مزہ موکد کی قوم موٹر درہ، قوم دَ حکومت استہ، قوم مکتب درہ، شفاخانہ درہ و غیرہ۔ مگر بر عکس انتظار مو مردم ازرہ کوئٹہ متاسفانہ بسیار بد اخلاق، بد زبان و قد دیگہ ازرہ بسیار بد رویہ موکدن ، او قمبختو رَ لالئ (بے عقل)، ٹَیر سول(نادان)لقب میددن، تقریباً قد ایرانی فرق ندشتن، البتہ مو تجربے ایرانیا رَ دشتی و فامیدی کی باید زبان خو، ازی مردم ووری شور بیدی و تورہ بوگی وَ کوئٹگی جور شَوی ۔ اینجی فرق نموکد اینجی ازرہ بود۔ اگر مو، ازینا ووری گب موگوفتی ام ایج گب نبود ۔ ازرہ خو بود۔ خلاصہ کم کم مو مکتب رافتی، و تقریباً قد ھر چیز کوئٹہ آشنا شودی، مو حالات مالی مو خوب بود از ایران پیسہ اووردہ بودی و خانہ خریدہ بودی، کار و بار رَ دَ مارکٹ شروع کدہ بودی، مگر آتے خو رَ مشورہ دَدی کی دیگہ دَ سیاست کار نگرہ تا کی مو از کوئٹہ ام دوتا کدنی نشوی۔ مگر دَ معاملہ کار و بار چندانی قمست ندشتی، ار کار موکدی او ،سر نمیگرفت مگر بازام پیسہ بود و کار میچلید تا کی ما امیتر کالج خواندوم ۔ دمزی دوران بلے سردار سعادت علی ھزارہ حملہ شد دَ سالی 1999 و ازو بعد یگ قسم ھزارہ کشی دَ شار کوئٹہ شروع شد۔ متاسفانہ ای حالات بسیار بدتر شد۔ ما از شار بیزار شدہ بودوم و فکر موکدوم کی آسٹریلیا بوروم یا ۔یگو۔ رقم از پاکستان بور شووم، مگر دَ اقتصاد غدر کمزور شدہ بودی امز و خاطر دیگہ شور خوردہ نمیتنستوم۔
کم کم دَ ذھن مہ ای گب میماد کی یگو دختر پیدا کنوم از خارج کی بوروم و خانوادہ رَ ازو بعد بوبروم، مگر مو خو ایج قوما یا خویش دَ خارج ندشتی ، یگ بیرار ِ کَٹے مہ خو کی دَ آسٹریلیا بود سر رَ دَ بے ننگی زدہ بود ، دَ غمی ازمو نبود۔ دمزی حالات بدی کوئٹہ کی ما دیگہ کم کم کوئٹگی شدہ بودوم و اردو، انگلیسی ، کمپوتر مہ از دیگا کم نبود، و َ دَ ار کاری حکومت خوب موفامیدوم، ار چند قد کس تا بالی رافت و آمد ندشتی۔ مگر ماحول اجتماعی ھزارہ ھای کوئٹہ خوب بود، آدم خوب خواندہ می تنیست یا کی اگر پیسہ میدشت مورافت طرفی کراچی، لاہور خوب باسواد موشود۔ مگر صد افسوس کی از دست طالبان، لشکر جھنگوی وغیرہ دیگہ اَزرہ دَ کوئٹہ زندگی نمی تنیست، ار روز یگ اَزرہ شہید موشود ، دمزی حالات ما دَ سایت فیس بوک یگ روز قد یگ دختر اَزرہ از کانادا آشنا شودوم۔۔۔
قسمت اول خلاص شود۔
پيامها
23 جولای 2014, 11:36, توسط mohammad
ma am ba hkatiri ki kharig borom yak rozi khanawadi khora az kharig talab konom wa ya zindagi khob dashtabashi wali bad bakhtana nashod yaly dosal mosha da holland astom az many zindan site kabul press? mikhanom wa montazir qismati bady qissi to astom
24 جولای 2014, 09:30, توسط Ali Raza
Few real truth about discrimination against Hazaras are beautifully mentioned in the story. appreciable
24 جولای 2014, 17:32, توسط سخی مجاهد
دوست گرامی !
در هزاره بودنت شکی نیست ، لیکن تو میتوانی به فارسی بنویسی و با لهجه هزاره گی حرف بزنی . این به اصلاح هزاره گی نویسی تو زبان نیست بلکه فارسی است با لهجه هزاره گی . خواندن این نوشته ی شما برای حتا هزاره ها وخت گیر است و خواننده دچار اشکال می شود . این کار توهنری نیست که ابداع کرده ای .
زبان شیرین پارسی را پاس بدار .
بسلامت باشی .