اول امضا می کنم بعد فکر!

پیمان استراتیژیک افغانستان و امریکا که مذاکرات بر سر آن از یک سال به این طرف میان حکومت های دو کشور در جریان است، به یکی از موضوعات بحث برانگیز در کشور تبدیل شده است. هر روز خبری نو و موضوع نو در ارتباط به این پیمان مطرح گردیده و بهانه یی جدید به رسانه ها برای بحث در مورد این پیمان داده می شود.
در تازه ترین مورد رییس جمهور حامد کرزی امروز در مراسمی که از سوی وزارت معارف کشور به خاطر تجلیل از روز جهانی همبستگی زنان جهان در کابل برگزار شده بود گفت، روند مذاکرات برای امضای پیمان همکاری های استراتیژیک افغانستان و امریکا با سرعت به پیش می رود و قرار است نسخه اولیه این پیمان قبل از نشست شیکاگو نهایی شده و به امضا برسد.

کرزی گفت، به زودی در مورد پایان عملیات های شب هنگام نیروهای خارجی نیز با سران امریکایی به توافق خواهیم رسید و این موضوع نیز نهایی می گردد.

کرزی در این مراسم همچنان به اهمیت سند همکاری های استراتیژیک با امریکا اشاره نموده و گفت، این سند به آینده کشور تاثیر گذار است و محتوای این سند با دقت تمام بررسی شده و نقطه گنگی در آن باقی نخواهد ماند.
وی بر خروج ناتو تا سال 2014 میلادی از افغانستان تاکید کرده می افزاید، جامعه جهانی تا ده سال پس از 2014، سالانه بیش از چهار ملیارد دالر را برای تمویل و تجهیز نیروهای امنیتی افغان کمک خواهد کرد.
با همه این ها حامد کرزی در مراسم امروز موضوع دیگری را نیز بیان نمود مبنی بر اینکه دولت افغانستان در ابتدا چهار چوکات پیمان استراتیژیک با امریکا را امضا کرده و بعد در مورد جزییات آن فکر می کنیم.!
وی همچنان گفت که دولت افغانستان طی یک سال مواد این سند را بررسی نموده و بعد آن را امضا خواهد نمود.
در تمام گفته های امروز رییس جمهور یک موضوع برایم بسیار جالب بود و آن اینکه حامد کرزی گفت که اول چهارچوکات این پیمان را امضا می کنیم و بعد به جزییات آن فکر می کنیم.

امضای پیمان استراتیژیک با امریکا برای افغانستان و مردم افغانستان بسیار مهم است و این موضوع در آینده افغانستان تاثیر گذار خواهد بود و به همین خاطر امضای این سند به دقت زیادی نیاز دارد اما سخنان امروز رییس جمهور نشان داد که حکومت در امضای این سند هیچ دقتی ندارد.

حامد کرزی با بیان این که "اول امضا می کنیم بعد فکر" یک بار دیگر نشان داد که به مسایل مهمی که ارتباط مستقمیم به آینده کشور دارد هیچ توجهی نداشته بلکه این موضوعات مهم را نیز قربانی خواسته های خود می نماید.

روز جمعه حکومت امریکا به یکی از خواسته های حکومت افغانستان که همانا تحویل دهی مسوولیت زندان بگرام بود، جواب مثبت داده و با امضای یک معاهده قرار شد طی شش ماه مسوولیت کامل این زندان که عمدتاً سران گروه طالبان در آن محبوس هستند به نیروهای امنیتی افغانستان واگذار گردد.

کرزی پس از این که توسط گروه طالبان از روند مذاکرات کنار زده شد در تلاش این شد تا از هر راه ممکن طالبان را راضی نماید تا حکومتش را یکی از جوانب مذاکره قبول نماید و یکی از این تلاش ها همانا گرفتن مسوولیت زندان بگرام بود.

پس از آنکه لویه جرگه عنعنوی با حضور ده ها هزار نفر که دعوت نامه های خویش را از ارگ ریاست جمهوری دریافت کرده بودند، پیش شرط های تحویل دهی مسوولیت زندان های خارجی به دولت افغانستان و پایان عملیات های شبانه را برای امضای پیمان استراتیژیک مطرح نمود، حامد کرزی نیز بر این خواسته پافشاری نمود.
رییس جمهور حامد کرزی از قبل بر این آگاه بود که گروه طالبان بر او و حکومتش چندان اهمیت نمی دهند و به همین خاطر با راه اندازی لویه جرگه فرمایشی اش خواسته های خود را به مردم تحمیل کرد.

پس از آنکه گروه طالبان آماده گی خویش را برای داشتن یک دفتر سیاسی در قطر اعلان نمود و فقط امریکا را طرف اصلی مذاکره اش ذکر کرد؛ حامد کرزی بر بی اهمیت شدن خود و حکومتش یقین نمود و به همین خاطر بیشتر از پیش در تلاش شد تا خود را مهم جلوه دهد.

یکی از راه هایی که رییس جمهور می توانست خود را دوباره در نزد طالبان مهم نشان دهد، گرفتن مسوولیت زندان بگرام بود که در آن نزدیک به 3000 زندانی عمدتاً بزرگان این گروه زندانی هستند.

حامد کرزی برای گرفتن مسوولیت زندان بگرام تلاش زیاد نمود و پافشاری را افزایش داد تا جایی که روز جمعه را آخرین مهلت برای قبول این خواستش ذکر نموده و گفت تا زمانی که دو خواسته، مسوولیت زندان ها و قطع عملیات های شبانه پذیرفته نشود، پیمان استراتیژیک امضا نخواهد شد.

روز جمعه نیز خواسته حامد کرزی از سوی امریکا پذیرفته شد و مسوولیت زندان بگرام به حکومت افغانستان سپرده شد.

پس از آن، حکومت افغانستان سریعاً مسئله انتقال پنج زندانی طالب از زندان گوانتانامو به قطر را پذیرفت و حال قرار است تا وزیر خارجه کشور به قطر سفر نماید. در حقیقت رییس جمهور با گرفتن مسوولیت زندان بگرام و پس از آن قبول انتقال زندانیا طالب از گوانتانامو به قطر، کلید شامل شدن به مذاکرات قطر را به دست آورد.
حال کرزی تا اندازه یی مطمیئن شده که در حاشیه نیست و با شامل شدن در مذاکرات قطر که برای آینده افغانستان سرنوشت ساز است، از آینده سیاسی کشور کنار زده نخواهد شد.

این دو مسئله و همچنان سخنان امروز کرزی نشان می دهد که وی در تلاش به دست آوردن منافع خودش است، حال اینکه این منافع را به چه قیمتی به دست می آورد برایش مهم نیست و حتی امکان دارد پیمان های مهم مانند سند روابط استراتیژیک با امریکا را نیز "ناخوانده امضا" کند.

اگر حامد کرزی واقعاً منافع مردم را به منافع خود برتری می دهد، دیگر چه نیازی است که سند روابط استراتیژیک افغانستان و امریکا را اول امضا کند و بعد هم به گفته خودش طی یک سال به جزییات فکر نماید.
یک سال از بحث پیمان استراتیژیک گذشت و همین یک سال هم برای مذاکرات در این مورد سپری شد، به خاطر با اهمیت بودن این مسئله رییس جمهور می تواند همین یک سال را نیز صبر کند و پس از تفکر به تمام جزییات پیمان به یک باره گی ان را امضا نماید.

اما چرا حامد کرزی می خواهد اول امضا کند بعد فکر؟

معاهده یی که روز جمعه در وزارت امور خارجه امضا شد، به راحتی امضا نگردیده است. به نظر می رسد که حامد کرزی برای رسیدن به زندان بگرام، به امریکایی ها قول امضای پیمان استراتیژیک را داده است و امروز و دو روز پس از معاهده گرفتن مسوولیت زندان، اعلان نمود که سند پیمان استراتیژیک را امضا می کند و بعد به آن فکر خواهد کرد.

اگر کرزی برای رسیدن به زندان بگرام و گرفتن مسوولیت آن به حکومت امریکا وعده امضای پیمان استراتیژیک را نمی داد، حکومت امریکا به این ساده گی و با توجه به ضعف های دولت افغانستان در اداره زندان های تحت کنترول خودش، هیچ وقت مسوولیت زندان بگرام را به حکومت افغانستان نمی داد.

در حقیقت کرزی با این معامله بار دیگر مقوله یی "ناخوانده امضا می کند" را زنده ساخت و با بیان این که "اول امضا می کنیم و بعد فکر" نشان داد که برای رسیدن به خواسته اش یعنی زندان بگرام و مهم جلوه دادن خود به طالبان، وعده امضای پیمان استراتیژیک را داده است.

سخنان امروز حامد کرزی مرا به یاد کتاب جنجالی حفیظ منصور که سالها پیش نشر شد انداخت. عنوان این کتاب " کرزی ناخوانده امضا می کند" بود و در این کتاب روایتی از عملکردهای سست، بی پایه و اساس و کم تفکر رییس جمهور شده بود.

حفیظ منصور در این کتابش به این اشاره نمود که اقدامات و عمل کردهای حامد کرزی بر پایه تفکرعمیق به موضوعات و بررسی همه جانبه ، استوار نیست.

حال باید گفت که کرزی با سخنان امروزش که اول "امضا می کنیم و بعد فکر"، نه تنها به گفته های حفیظ منصور در این کتاب که کرزی ناخوانده امضا می کند، صحه گذاشت بل باید گفت که معامله گری نیز در جمع این بی تفکر و تامل بودن عملکردهای رییس جمهور علاوه گردیده است.

او با معامله بر امضای پیمان استراتیژیک، زندان بگرام را از امریکایی ها گرفت و امکان دارد در آینده نزدیک عملیات های شبانه امریکایی ها را نیز قطع نماید تا از این طریق به خواسته اش که همانا مهم شدن در نزد طالبان است برسد اما رییس جمهور به عواقب این موضوع برای مردم افغانستان هیچ توجهی نکرد.

از یک سو نگرانی از وضعیت امنیتی زندان بگرام وجود دارد و مطمیناً نیروهای امنتی افغانستان توانایی کنترول این زندان را ندارد و از سوی دیگر بی تفکر امضا نمودن پیمان استراتیژیک، بر امریکا این اجازه را می دهد که هر خواسته اش را بر مردم افغانستان تحمیل نماید.