جنایات طالبان در دره علی

تفصیلات راجع به تعداد کشته و گرفتاریهای دسته جمعی

الف. (1)- گرفتاریهای دسته جمعی در دره علی و قتل عام شان در نیک در 8 جنوری

هیچ جنگی در دره علی در دسامبر و جنوری 2001 صورت نگرفته است. از اینکه این دره یک مرکز سادات با نفوذ ولسوالی بودند و احتمالا کلانهای دره علی علاقه مند بودند که با طالبان همکاری نمایند. منطقه در 8 جنوری منطقه دره علی آرام بود. به تعقیب عقب نشینی و شکست نیروهای جبهه متحد از یکولنگ بزرگان راجع به انتقال قدرت صلح آمیز در بین شان جرو بحث میکردند که چگونه ارتباط جدید را بر قرار نمایند. مردمان دره ها برخلاف کسانیکه در مرکز ولسوالی بودند بطور احتیاط پنها نشده بودند. مردم یکولنگ دره علی را به عنوان مکان مصئون انتخاب کردند زیرا در جریان آشوب سیاسی و نظامی مردم غیر نظامی در مرکز ولسوالی پنهان شده میتوانستند. این منطقه میزبان مردم بیجا شده از مرکز ولسوالی بود. اگر کدام دلیل نظامی برای تلاشی دره علی این یک قریه بود که نزدیک کوتل سرخک و فیروز بهار جاییکه نیروهای جبهه متحد در آنجا بخاطر دفاع از یکولنگ مستقر بودند. اگرچه استخبارات ساحوی در یک بررسی سطحی از محل اینرا دریافتند که در زمان ایکه طالبان به آن مناطق رسیدند هیچ نیروی نظامی از مخالفین در آنجا حضور نداشت.

تیرباران مردان اسیر در دره علی یکی از چهار نقطه کلیدی قتل عام ها محسوب میگردد. در قدم اول نیروهای تلاشی طالبان به دره علی تقریبآ در ساعت 10 بجه 8 جنوری رسیدند. آنها مجهز با شش عراده موتر تویوتا داتسن که (توسط شاهدان در منطقه جمک ساعت 10 بجه دیده شده است) و متعاقبآ در دزدی اسپهای محل وبخاطر تلاشی خانه های جوارسرک اقدام نمودند. قوماندانان کلیدی در تلاشی دره علی قوماندان منگل که از پشتون های بامیان بود که بعدآ با طالبان پیوست و در بین مردم شناخته شده است و دیگرش ملا غفار بودند. نیروهای که آمده بودند شامل پشتون های بغلان مربوط ملا عبدالباقی طالقانی که در2001 در تخار کشته شد برعلاوه بعض تاجک ها. طالبان در مرکز قالین بافی CCA در دره علی قرارگاه گرفت و در جریان روز در اطراف آن محل بخاطر چای نوشیدن و چور و چپاول میرفتند. یک کارمند قالین بافی میگوید که آنها تقریبآ از تاریخ 11 الی 15 در منطقه دره علی کنترول داشت و زمانیکه اسیران به مرکز برده شدند آنها به طرف نیک رفتند.

طالبان دیگر که در عملیات تلاشی خانه ها در دره علی شرکت داشتند به شمول ملا رحمت الله، سید صلاح الدین کا کازی و مولوی محمد ولی بودند که نام هایشان در دیوار حولی قالین بافی CCA قبل از ترک محل نوشته شده بود. در جریان هشت ساعت که آنها در دره علی بودند گروپ تلاشی طالبان تا توانستند مردان را جمع کردند. آنها اسیران را از خانه ها، از سر مزارع، و از سر زمین ها گرفتار کردند و دستهایشان را با لنگی های شان بسته کرده به مرکز قالین بافی انتقال دادند. گروپ تلاشی یک تعداد را بخاطر ازدیاد نفر و تصفیه یک تعداد را مورد عفو قرار دادند. مرکز قالین بافی مرکز گرفتاری درست شده بود جای بود که مردم را قبل از برگشت به نیک در آنجا جمع آوری میکردند. این گرفتاری ها با ظلم زیاد صورت میگرفت و شاهدان عینی توضیح داده است که نیروهای طالبان چگونه اسیران و یا اقوام اسیران را حین گرفتاری با میل تفنگ و برچه میزدند. همچنان طالبان مدرسه دره علی را به حیث مرکز گرفتاری استفاده میکردند آنها 30 طالب علم بر علاوه مردان از قریه جات دره علی علیا گرفتار کرده بسته کردند ولی عجالتآ ملا غفار این طالبها را مورد عفو قرار دادند و اجازه دادند که بخانه هایشان بروند. (اظهارات شاهد را در ذیل بی بینید)

اجرای این عملیات تلاشی نشان میدهد که این تلاشی هدف نظامی نداشته و صرف جمع کردن مردم و جزا دادن شان بوده است. کسانیکه بطور نا مشخص جمع آوری شده بودند و کسانیکه زندانی شدند بطور مشخص شامل غیر نظامیان بودند. و این گرفتار توسط منگل که از منطقه معلومات کافی داشت رهنمایی میشد و طالبان بطور کامل از واقعیت گرفتاری غیر نظامیان آگاه بودند. منگل سرپرستی عملیات از جوی که در مرکز قالین بافی بود به پایین منطقه دره علی یعنی دره علی سفلا و ملا غفار از جوی به بالا یعنی منطقه دره علی علیا را به عهده داشتند. در ساع 3 بجه بعد از ظهر طالبان 80 نفر را در مرکز قالین بافی جمع کردند. در مسیر راه طرف مرکز قالین بافی بعض اسیران گفته اند که آنها از اجساد دوکانداران بهسودی که فورآ بقتل رسانده شده بودند تقریبآ 400 متر در جنوب این مرکز موقعیت داشت قرار داشتند.

بر علاوه گرفتار مردم از خانه هایشان، طالبان با دسته ای از ریش سفیدان که از دره علی به طرف نیک بخاطر مذاکره، تسلیمی و امنیت قریه جات میرفتند رو برو شدند. در بین این ریش سفیدان یکنفر بنام چمن مسئوول دیپوی سابق طالبان در یکولنگ بود. دسته عملیات تلاشی طالبان این این گروپ میانجیگر را که از قریه جمک عبور میکردند ملاقات کردند. طالبان اسرا را با برچه میل تفنگ میزدند و در یک اتاق در جمک ایشانرا زندانی کردند. و تا برگشت خود طرف نیک آنها را در همان اتاق نگهداری کردند. بعدآ آنها با بقیه زندانیان یجا کرده و با گروپ اصلی از زندانیان طرف نیک مرکز قتل عام انتقال دادند. شاهده عینی نمبر 140 گفته است که چگونه شوهرش با یک تعداد موی سفیدان قریه به مرکز دره علی در شا نهنگ، نشان میدهند که چطور مردم مصروف مشوره برای اینکه چطور تغییرات سیاسی اخیر را وفق بدهد بودند.اگر چه او از قریه شا نهنگ گرفتار شده بود و در محل قتل عام به قتل رسید.

یک شاهد گفته است که چطور (پسر خواهر یا برادرش) طرف نیک میرفت تا اقای اخلاقی کلان قریه و مدیر سابق اداره طالبان در ولسوالی را همرای کند. آنها در مسیر راه توسط طالبان اسیر شدند و توسط دسته قاتلین تیر باران گردیدند. او و یک گروپ از زنها توانستند که جنازه را روز دیگرش پیدا کنند.

بعد از ختم عملیات تلاشی طالبان مردم جمع کرده طرف نیک بردند. طالبان سوار بر اسپها اموال مردم را دزدی کردند و مردم را با قمچین (کیبل مورد علاقه طالبان)، چوب و میل تفنگ بخاطر حرکت دادن مردم طرف نیک میزدند. آنها در مدت یکساعت راه را پیمودند و در ساعت 4 بعد از ظهر زندانیان را به طالبان مسئوول عملیات در مقر موسسه آکسفام در نیک تحویل دادند. قوماندان عملیاتی طالبان ملا شهزاده در تعمیر کتابخانه مشرف بر صحن حولی نشته بود.

یک موتر در موسسه آکسفام منتظر بود و زمانیکه اسیران در موسسه آکسفام می رسیدند محافظین آنها را به دو و یا سه دسته تقسیم میکردند: اطفال، جوانان و پیر مردان. وقت اسیران میرسیدند و موتر کارماز را تخلیه میکردند تعداد طالبان در رابطه با این دسته بندی مداخله و یا میانجی میشدند. دست کم در یک قضیه محافظین طالبان به ملا شهزاده مراجع کردند بخاطر پلان راجع به عفو قراردادن اسیران. در یک قضیه محافظین دو نفر فنی یا متخصص را با خود طرف کلینیک جذام بردند تا اسناد را بیبینند که کی کارمندان NGO است. ولی شهزاده حرف آنها را رد کرد و گفت تمام شان را بقتل برسانید لکن محافظ از امر وی سر پیچی کرد و اسیران را در وقت تخلیه از موتر بارکشی دسته بندی کرد. اسیران به دو دسته جوان و پیر تقسیم و بسته کرده به موتر بارکشی بار کردند. این تقسیمات تقریبآ در ساعت 5 بجه بعد از ظهر تکمیل گردید وموتر طرف یک فاصله کم از نیک طرف محل قتل عام در قلعه ارباب حسن خان حرکت کرد. موتر بارکشی تخلیه گردید و به دو دسته تقسیم کردند. بعد طالبان آنها را توسط دسته قاتلین به قتل رساند. مردان دره علی تقریبآ درساعت 5 و یا 6 بجه بعد از ظهر تیرباران شدند.

در 8 ماه جنوری طالبان یک پیر مرد را مورد عفو قرار داد و وی را از محل قتل در شب پس آورده و روز دیگر وی را آزاد کردند. جوانانیکه نجات یافتند برای چهار روز در محل نگهداری شدند. در آخر روز اسارت شان این مردان جوان به کار بار کردن اجساد در 12 ماه جنوری گماشته شدند. در این وقت آین ها توسط افراد طالبان از غور بند محافظت میشدند.

بعد از چهار روز یک نماینده گان مرکب از 30 زن و 10 مرد پیر از دره علی بخاطر جستجو و شناسای اجساد به نیک آمدند و در بین انبار اجساد که در قلعه ارباب حسن خان موقعیت داشت اقارب شان را شناسای کنند. قربانیان توسط مرمی های مختلف زخمی و کشته شدند مخصوصأ در قسمت سر و سینه فیر شده بودند. و تا هنوز دستهای شان در عقب بسته بودند. یک شاهد گفته است که زمانیکه نمایندگان مردم دره علی در 12 ماه جنوری بخاطر اجساد شان آمدند شش ردیف پانزده نفره از اجساد را دیده است. مردم دره علی حاجی فکوری قوماندان ارشد که با طالبان پیوسته بود ملاقات در نیک ملاقات کردند. و فکوری برایشان یک موتر بارکشی داد. و آنها 60 الی 70 جسد را در این موتر بار کردند. آنها 11 جسد را در بازار کهنه نیک به اقارب شان در شرق یکولنگ و در سالون نماز قریه مندیک تسلیم کردند. از این محل اقارب قربانیان اجساد را توسط مرکب بخاطر دفن شاه بخانه هایشان بردند.

شهادت شاهد بیان میکند که بر علاوه ظلم و کشتار طالبان بعض اسیران را شکنجه نیز میدادند. یک شاهد گفته است که بگونه یی که آنها جسد پدرشان را از محل کشتار گاه پیدا کردند بر علاوه زخمهای مرمی انگشتانش نیز بریده شده بود. شاهد دیگر گفته است که چگونه برادرش از خانه اش اسیر گردید با لنگی دستانش بسته با لت و کوب همراه اسیران دره علی یکجا بردند. لکن زمانیکه او برای پیدا کردن جسد برادرش از قلعه ارباب حسن خان رفت او فهمید که برادرش بر علاوه تیر باران توسط برچه به قتل رسیده است و گلویش بریده شده بود.

گرفتاری دسته جمعی از دره علی و قتل عام آنها توسط دسته قاتلین توسط کسی که عضو فامیلش یکنفراز فامیلنش از جمله این گرفتار شده گان است که شهادت داده است که وی اقاربش را از خانه، از سر مزارع در 8 جنوری بردند. اسیران که همراه قربانیان دره علی به طرف نیک می بردند لیکن بعدأ او بخاطر کدام دلیل مورد عفو قرار گرفت اقارب کسی بود که در 11 جنوری طرف نیک بخاطر شناسای جسد رفته بود. و کسانیکه بعدأ در 15 جنوری دفن شدند و مردمی را که تیر باران شهادت داده اند.

نجات یافته گان

شاهدان عینی از مردان کسانیکه با دسته اصلی اسیران در دره علی اسیر شدند و تا یکاولنگ همراهی شان بودند و بخاطر سن شان جدا شدند شهادت شان به دسترس میباشد. آنها در رابطه به حادثه تا آخر که طالبان جوانان را طرف کشتار گاه بردند معلومات مفصل ارائه کرده است. ابوالفاضل که در دره علی همراه پسرش گرفتار شده بود قربانی 143 میباشد. طالبان آنها با اعمال شکنجه و لت وکوب با میل تفنگ و چوب و اخیرآ آنها را با دسته اصلی اسیران با پای به مرکز نیک بردند. ابوالفاضل بعدآ همراه چند پیر مرد زمانیکه پسرش با اسیران جوان دیگر به محل کشتار گاه بردند مورد عفو قرار گرفتند. او تخمین کرده است در اسیران که به مرکز کشتار گاه برده شدند بیشتر از 80 هشت نفر بودند و 30 نفر شان آزاد گردیدند و بقیه در حدود 50 نفر تیر باران شدند. همچنان عوض علی توسط سه نفر عسکر پشتون که درخانه اش در دره علی وارد شده بود اسیر گردید و آنها وی را بسته کرده مورد لت و کوب قرار داد. وی تا نیک برده شده به دسته اسیران اصلی ملحق گردید ولی بخاطر سن زیاد وی مورد عفو قرارگرفته و آزاد گردید.

خلیفه یکی از آخرین کسانی بود که از قربانیان دره علی قبل از پایین کرده آنها در کشتار گاه جدا گردید. او از قریه منشره مربوط دره علی گرفتار شد و با اسیران اصلی طرف نیک رفتند. اگر سن وی تقریبآ 40 ساله بود و احتمالا کشته میشد ولی در آخرین دقایق یک طالب مداخله کرد و ویرا با مرد پیر دیگر آزاد کرد. او برای چهار روز در نیک مقابل هوتل اسد الله خان بخاطر بار کردن اجساد نگهداری شد و بعدآ رها گردید. وی تأیید کرد که اسرای که طرف نیک برده شدند 70 الی 80 نفر بودند ولی فقط 15 نفر شان مورد عفو قرار گرفتند.

در ظهر روز هشتم جنوری محمد علی قریه کنده دره علی از کشتار در قلعه ارباب حسن خان نجات یافت.
او با دسته گرفتار شده گان اسیر نگردیده بود. بخاطر بی خبری از واقعه او طرف دوکان رفت و اسیر گردید. طالبان اورا بخاطر چیدن اسیران در موتر بارکشی در جریان روز گماشتند و او اسیران را که بطرف قلعه ارباب حسن خان برده میشدند در موتر می چیدند. و بعد از ختم کا ر طالبان اورا تیر باران کرد.
اگر چه یک نفر دیگر زمانیکه همسایه اش در بین خون دست و پا می زد با پایین انداختن خودش آسیب ندیده است. این واقعه زمانی بود که اسیران دره علی را تیر باران میکردند. اگرچه این مورد از شاهد بطور کامل واضح نیست.

یک شاهد در زمانیکه شوهرش و دو پسر را طالبان تیر باران کرده به قتل رساند شاهد صحنه بود. یک زن گفته است که چگونه طالبان پسرش راقبل از بردن به کشتارگاه میزدند. شاهد دیگر گزارش داده است که شوهرش در حین آماده کردن علف در کاهدان بود که دو طالب پشتون دفعتأ بر وی وارد شدند و او را با لنگی اش محکم بسته در محل کشتار گاه پایین کردند. یک شاهد دیگر میگوید که چگونه دامادش را طالبان بسته کرده با چوب میزد و در محل کشتار گاه پایین کرد. زن یک قربانی و یا متضرر بیان میکند که چطور طالبان شوهرو دامادش را از خانه اش گرفتار کرد و آنها را قبل ازبردن شان به کشتار گاه در قلعه ارباب حسن خان با قمچین، میل تفنگ و برچه میزدند. یک نجات یافته گفته است که دو پسرش گرفتارشده در کشتار گاه برده شدند. یک شاهد میگوید که سه نفر پشتون ها دستهای شوهرش را بسته کرده لت وکوب کرده بردند و ریش سفیدان جسد وی را بعد از چهار روز از کشتار گاه قلعه ارباب حسن خان آوردند. نجات یافتن دیگر خودش به خاطر یافتن جسد پسرش به قلعه ارباب حسن خان رفته بود و دید که دستهای پسرش به عقب بسته و چهار مرمی خورده بود. زن یک قربانی قصه کرد شوهرش گرفتار شد و به ضرب لت وکوب به کشتار گاه برده شد. برادر قربانی دیگر قصه کرده است که که برادرش در 8 ماه جنوری در دره علی گرفتارشد با برچه زده شده بود و به کشتار گاه کشته شد. یک مادرسه قربانی گفت کرد که طالبان دو پسر و یک نواسه اش را گرفتار کرده به محل کشتار بردند. زن یک قربانی گفت که چگونه اجساد از محل کشتار آورده شد و دفن گردید. یک شاهد دیگر بیان کرده است که طالبان پسرش را از خانه اش گرفتند و در همان عصر روز وی را به محل کشتار بردند. سه نفر مسلح طالب وارد خانه شاهد 122 گردیده و دستهای پسرش را بسته کرده به محل کشتار گاه بردند. یک شاهد عینی گفت که طالبان در ساعت 2 بجه بعد از ظهر وارد محل شدند و توانستند که سه نفر را گرفتار کنند. اجساد این سه نفر بعدآ از انبار اجساد از قلعه ارباب حسن خان پیدا شد.

قومی یک نجات یافته گرفتاری و قتل کاکا یا مامایش را بیان کرده است. شوهر یک مزدورکار قریه زمانیکه علف را برای صاحب کار ساطور میکرد گرفتارشد. او بسته شده و به محل کشتار گاه رسید. زن دیگر بیان داشته است که شوهرش از دره علی گرفتار شد و به قلعه ارباب محمد حسن خان برده شد. یک مادر گفت که پسرش را گرفتارکرده زده برد که جسد سوراخ سوراخ شده از مرمی وی بعدا ازمیدان تیرباران پیدا شد. زن یک قربانی گزارش داده است که شوهرش توسط طالبان از خانه اش گرفتار گردید و بعدآ مورد لت وکوب قرار گرفته و در کشتار گاه به قتل رسید. شاهد دیگر بیان کرده است که چگونه شوهرش در حین درو کردن چمن گرفتار شد و بسته کرده با میل تفنگ و چوب لت وکوب کرده به میدان کشتار پایین گردید. او بخاطر پیدا کردن اجساد در قلعه ارباب حسن خان رفته بود. زن یک قربانی بیان کرد که شوهرش از کنار سرک گرفتار گردید و بعدأ همراه اسیران دره علی تیر باران گردید. یک نجات یافته دیگر سید طالب، سید سرور و سید حسین را از قریه کشکک دید که در مقر طبقه بندی در محل کشتار پایین گردیدند و بعدآ بخاطر جمع آوری اجساد به قلعه ارباب حسن خان برده شدند. اجساد اصلا در قسمتهای سر، سینه، و کمر هدف قرار داده شده بودند به شمول یک عده کسانیکه دستهای شان بسته و بعضی باز بودند. یک شاهد کشتار واقعی را از جنوب بطرف قلعه محمد حسن از کته خانه دیده است. وی تأیید کرد که قربانیان دره علی با یک موتر در ساعت 5 بجه 8 جنوری در محل کشتار آورده شده بودند.

قربانیان

لیست ذیل یک لیست مختصر از قربانیان و کشته شدگان دسته جمعی دره علی است. این لیست شامل کسانی است که در لیست عمومی متضررین که در اظهارات بعنوان کشته شدگان آمده است، قابل شناسای میباشند: