گپی در باره ی «تُنک خیالی» بیدل

گپی در باره ی «تُنک خیالی» بیدل

«تنک خیالی»(نازک خیالی شاعرانه) ازویژه گی های مهم سخنوران« دبستان هندی» است.

 تنک خیالی به تعبیری بیان ظر افت های شاعرانه درظرف زبان است که با رویکرد «حس آمیزی» درشعرشکل می گیرد ومخاطب را دچارشگفتی کرده ،مجاب می سازد. 

کاربرد روش تنک خیالی های شاعرانه افزون بر دبستبان هندی ،دردبستان های دیگرمانند: خراسانی وعراقی نیزوجود دارد؛اما زمینه ی به کارگیری آن درکارشاعران دبستان هندی - باتوجه برویژه گی هایی که مربوط به این دبستان است- بیشتر دیده می شود

افزون برآرایش های لفظی وصنعت های بدیعی دیگر در شعر،«تنک خیالی» درصنعت های ادبی «ارسال المثل»،«مدعا مثل»،«ایهام »،«ابهام» ودرایجادرابطه های دال- مدلولی مصرع ها بیشتر کاربرد دارد.

به گونه ی مثال "تنک خیالی"درفرایندرابطه های دال- مدلولی مصرع ها ازلحاظ مفهوم دریک بیت،این گونه شکل می گیرد:

" قدردانی دربساط امتیازدهر نیست

ورنه من درمکتب بی دانشی علامه ام"

ویا:

"یک روز صرف بستن دل شد به این وآن 

روزدگرُ به کندن دل زین وآن گذشت"

که درمصرع نخست،شاعر به بیان «دال» ودرمصرع پایین به ارایه «مدلول» می پردازد.