محمد محقق، زمانه و زمینه

رد شدن نجفی و دانش

محمد محقق در بیانیهءبرای خدشه دار نشدن وحدت ملی! از تبانی کرزی با رییس پارلمان در رای ندادن به کاندید وزریر های هزاره سخن گفت، و آن را " تصفیه قومی تکرار همان تجربه ناکام دهه هفتاد است که راه به جایی نخواهد برد و تنها موجب خرابی بیشتر کشور و شکست ملت سازی خواهد شد." قلمداد نمود این بیاینه در محافل و در کوچه و بازار چنین تعبیر شده است که تاجیک ها هم در پشت این توطئه هستند و کرزی در این تصمیم گیری تنها نیست، وی از طریق این بیانیه خواست فشار بر کرزی را کاهش دهد، و در معامله به خاطر این خدمت آخری آقای محقق به کرزی، همچنان باز باشد.

رد شدن دو وزیر مذکور، به گمان من دلایلی متفاوت از آنچه که تبیلغ می شود دارد.

1- آقای دانش قبلاً رد صلاحیت شده بود و بخت کمی برای رای آوردن در این دوره داشت. بهتر بود که کسی دیگر را اجازه می دادند کاندید شود. اما خود خواهی (رهبران) مانع ایجاد فرصت برای سیاستمدران جوان و ورود آنها به عرصهء خدمت است.

3- لابی گری محقق چون معطوف به امتیازات شخصی است، نتیجه ضد آن داشته است. محقق تصور می کند که وزارت ترانسپورت مال وی است. از سال 2004 الی امروز آدمهای وی در آن پست بوده اند. لذا حتی لابی گری وی، چون معطوف به امتیازات شخصی بود اهمیتی برای کرزی و مخالفین اش نداشت.

اما سوال اینجا است که چرا کرزی محقق را اهمیت نمی دهد؟ و سوال مهمتر این است که چرا محقق با وجود اشراف به این موضوع همچنان آویزان در سیاست های کرزی و توجیه آن سیاست ها است؟ مگر وی در تیم کرزی شامل نیست؟ اگر هست، انتظارش از اپوزیسیون و بیانیه دادن که فلانی ها هم به ما رای ندادن شارلاتان بازی است، اگر در تیم کرزی نیست، وضع خودش را مشخص کند، مردم احمق که نیستند می بینند وی چه می کند و چه می خواهد.

دلایل بالا ممکن غلط باشد، اما به نظر من عنصر قومیت در رد شدن نجفی و دانش، به نسبت دیگر عوامل نقش کمتری داشته است. اما سیاست مدار زیرک آن است که از یک شکست فرصت بسازد، آقای محقق در آستانهء انتخابات پارلمانی گویا با افت محبوبیت اش، از طریق تحریک قومی قصد دارد فرصتی دوباره برای انتخاب شدن، آن هم با رایی بالا برای خودش ایجاد کند. نا گفته نباید گذاشت، اگر محقق این بار با رای کمتری هم وارد پارلمان شود، که در شرایط موجود بعید هم نبود، این رای کم برای وی یک شکست خواهد بود. لذا همیشه برای سیاست مداران، این گونه موقعیت ها فرصت خوبی برای تحریک افکار عمومی و دست و پا کردن وجهه در بین مردم است. سپاهی دواطلب و سیاهی لشکر هم برای این مواقع زیاد پیدا می شود، و هر کسی از ظن خود، یار آن سیاست مدار ها می شود نه تنها از درون آنها اسرار شان را جستجو نمی کند بلکه همانند عده ای هیزم بیار معرکه در تحریک و تفریق قومی می گردد.

اما نکتهء مهم اینجا است که سیاست مدارهای ما، با معوق گذاشتن مطالبات اصلی مردم، چرا دست به مانورهای تبلیغاتی و فریب مردم می زنند؟ مخصوصاً رهبران هزاره در این امر، گوی سبقت را از تاجیکها و ازبک ها ربوده اند. سطح آگاهی مردم افزایش یافته است، اما دروغ های اینها هنوز خریدار دارد. یک عده تحصیلکرده هم، هیپنوز شده، دنباله رو این طیف هستند.

تحریک از بالا عکس العمل از پایین

مقاله رضایی هم در همان راستای تحریکات آقای محقق است.یک طیف خام اندیشی در میان تحصیلکرده گان ما وجود دارد که فکر می کنند با سخنان تحریک آمیز می شود دل عده ای را خرید. اما دل چه کسانی را؟ معلوم دار است، دل کسانی را که به دو وزیر که رای ندادند.

جعفر رضایی چند سال پیشبر ضد احمدشاه مسعود مطلب می نوشت. البته برای اینکه هدف وی بر آورده شود، وی از اصناف دروغ و توهین در حق احمدشاه مسعود دریغ نمی ورزید. از جملهء آن مقاله ها، مقالهء است که وی ادعا می کند بنا بر ادعای ویکی پدیا احمدشاه مسعود اهل تاجیکستان است! دلیلش هم این است که آن ادعا در صفحهء اصلی ویکی پدیا و در مقالهء احمدشاه مسعود آمده است. در حالیکه کسی که اندکی با ویکی پدیا آشنا باشد می داند که هر کسی می تواند مقالهء را در ویکی پدیا ویرایش کند، و اگر ویرایش اش بدون منبع باشد، بعداً توسط دیگران می تواند حذف شود. یعنی هر کسی می تواند ویرایشی بدون منبع را با ذکر دلیل بی منبع بودن مدعا حذف کند. حتی شما خوانندهء عزیز. اما از آنجایی که مرغ رضایی یک لنگ دارد، هنوز نیز این واقعیت ساده را ماست مالی می کند و برای آن توجیه های سست می تراشد.

وی می نویسد:
“ بهرترتیب، علی رغم جنگها وسابقه جنجال برانگیز احمدشاه مسعود، اخیرا بخش انگلیسی دایرة المعارف بزرگ ویکی پدیا ضمن انتشارمقاله ای طولانی در مورد احمدشاه مسعود ادعانموده است که دوست محمد پدر احمدشاه مسعودیک مهاجرباسمه چی اهل تاجیکستان بوده که به افغانستان کوچیده است. ویکی پدیا می نویسد،" Ahmad Shah Massoud was born January 9, 1953 in Jangalak, Panjshir Valley, the son of Basmachi police commander Dost Mohammad Khan, a migrant from Tajikistan "(احمدشاه مسعود فرزند دوست محمدخان_ رئیس پلیس ویک مهاجر باسمه چی از تاجیکستان در 9 جنوری 1953 در "جنگلکِ" دره پنجشیر به دنیا آمد.)

بهرحال، ادعای افغانی نبودن پدر احمدشاه مسعود و آنهم از سوی یکی از منابع معتبر جهانی، می تواند "قهرمان ملی" بودن احمدشاه مسعود را تا حد زیادی زیر سوال ببرد و حربهء جدیدی باشد برای کسانی اورا نه تنها "قهرمان ملی" می دانند وبلکه یک جنایت کار جنگی محسوب می نمایند. ”

که نا بلدی وی را از کار با ویکی پدیا نشان می دهد. اصلاً ویکی پدیا هیچ مقالهء در مورد کسی منتشر نمی کند، بلکه این کاربران ویکی پدیا هستند که موضوعی را ایجاد می کنند و هزاران کاربر دیگر ویکی پدیا با ویرایش یعنی حذف موارد بی منبع و اضافه نمودن موارد منبع دار در آن به غنای آن مقاله می افزایند. این فرایندی همیشگی است. این طور نیست که مثلاً کسی دو سال پیش مقالهء را با منابع ایجاد کرده باشد، و تا امروز آن مقاله دست نخورده باقی مانده باشد. مخصوصاً موضوعات حساس دقیقه به دقیقه تغییراتی در آنها ایجاد می شود. برای آقای رضایی دلیل که مهم نیست، بهانه مهم است، در همین راستا مقالهء امروز وی را نیز می شود از همان جنس قلمداد نمود.نتیجهء آن بیانیه تاخت و تاز دوبارهء عده ای به این و آن است. نمی دانم تا کی دوستان ما با کشاتن نفرت می خواهند فرصت سیاسی دست و پا کنند.

آقای رضایی می نویسد:

“مقاومت مسعود در مقابل طالبان تحسین بسیاری را بر انگیخت و تا حدی بر سبعیت های او در کابل سایه افگند. اما اگر بار دیگر روزهای جنگ جبهه متحد و طالبان را به یاد آوریم، می بینیم که مسعود تا آخرین دم چگونه خودخواهانه و پیمان شکنانه عمل نموده است. در روزهای که طالبان از قندوز بر مزار حمله نموده بود، مسعود در تخار، آنسوی جبهه قندوز، آرام و ساکت می نشیند تا طالبان حزب وحدت و جنبش ملی را کاملا شکست دهد و بدینسان تنها یک قهرمان در مقابل طالبان بماند.”

خط مشی احمدشاه مسعود در طول زندگی اش محور های مشخصی داشت، و راز برد و بقای وی در میان این همه رقیب سیاسی، پایبندی اش به آن محور ها است. مطالبات مشخصی که، مطالبات همگانی بود، و مسعود در جایی از مسئلهء قومی، به نحوی که آن را محور سیاست خویش قرار دهد استفاده نکرده است. اما وقتی با برشی تحریف شده از تاریخ، دوست ما قصد آن را داشته باشند که از طریق نقد مسعود، عملکرد دیگر بازیرگان را تطهیر کنند یک مقدار بی انصافی است. احمدشاه مسعود را باید در زمانهء خودش نقد کرد، با توجه به سیاست ها و خط مشی های دیگر بازیگران که در کل وضعیت تاثیر گذار بوده است.

اما آقای رضایی بدون مطالعه میدانی و تحقیق، فقط صرف به خاطر تحریک افکار عمومی، با نقد مسعود، آن هم به شکل غیر علمی، می خواهد وضعیت آرایش نیروهای سیاسی فعلی را نقد کند. اما نا گفته پیداست، بیشتر از اینکه این وضع نتیجهء عملکرد دیگر بازیگران باشد، نتیجهء سیاست های غلط تیم های رهبری کنندهء وضع موجود در جامعهء هزاره است. بهتر است این خلاء ها شناخته شود، نه اینکه با فرا فکنی، و تصویر کردن های مسخ شدهء وضعیت تاریخی سعی در تحمیق بیشتر مردم نمایند. مثل این است که ما بیاییم شکست مان را در عرصه های مختلف گردن هزاره ها بیندازیم! و برای آن شواهد دروغین تاریخی نیز دست و پا کنیم، ما اگر چنین کنیم، مطمئناً سخت از جانب هم تباران خود نقد می شویم، اصلاً ریشخند خواهیم شد. اما گویا شما تشویق هم می شوید، این نشانهء غلبهء اوهام بر واقعیات در خوی اجتماع است. کاری که فرصت طلبان علاقمندی زیادی برای ایجاد آن دارند.

آیا ما قادر نیستیم مقابله به مثل کنیم؟ راست و دروغ را به هم ببافیم و به لجن مال کردن تاریخ دست یازیم؟ اما در این 9 سال و حتی قبل از آن چنین نکرده ایم. اما در هر مناسبتی، دوستانی در میان عزیزان هزاره، خنجری از آستین برون آورده اند و ما را نواخته اند. اما ما سکوت کرده ایم. برای درستی این مدعا، اگر نام مرحوم عبدل علی مزاری را در گوگل جستجو کنید، چیزی در سبع وی از جانب تاجیکان نخواهید یافت. مگر نویسنده ای گمنام اشاره ای به چیزی کرده باشد، اما نام احمدشاه مسعود را جستجو کنید، ماشاءالله 10 سالی است که حجم زیادی از وقت خود را دوستان در این صرف کرده اند که فلانی جنایتکار است و قهرمان ملی نیست و فلان است و بهمان است، آن هم نه با تحقیق میدانی و کار تحقیقاتی علمی، بلکه نشستن در اتاوا، و دیدن فیلم چارلی وینسون!

این گونه آدمها، تحصیلکرده و روشنفکر مدرن هستند، و آقای اسماعیل اکبر، روشنفکر روستا!

این کارها از جانب هر گروه و شخصیت غیر متعهد و غیر مسولی شدنی است، ما نیازی به توهین و تحقیر و تحریک قومی هموطنان خود نمی بینیم. معتقدیم احترام و شناختن دردها و خواسته های "دیگران"، موجب از میان رفتن کدورت ها، به رسمیت شناختن حقوق، و جایگاه آنها در کشور می شود، و عین موضوع در مورد ما محقق است.

نوت: از آنجایی که من این آدمها را کمی می شناسم(تاجیک و هزاره اش را، منجمله همانی را که محقق گفته با کرزی تبانی کرده) این نوشته را نزد کرزی خواهد برد و دلیل خواهد آورد که می بینی من با شما هستم، و این شورای نظار است که دشمن مشترک ما است! دلیل اش هم هیمن مقاله خواهد بود. امیدوارم که محقق صاحب ناراحت نشده باشند. سخن حق شنیدنش سخت است. شما راه غلط می روید، من هم به عنوان شهروند این کشور حق دارم این را به شما بگویم. یعنی این که این نوشته و نظر شخصی من است و به کدام جناح و گروهی مربوط نیست.