هركسي به اندازه دلش پيراست !

كهنسالي
!

درجهان
روزهاي زيادي داريم كه به عنوان" روزجهاني " ازسوي نهادهاي بين المللي
گرامي داشته مي شود ؛ روزجهاني زن ، روزجهاني صلح ، روزجهاني سواد روزجهاني فلان
وبهمان . خوبي اين نام گذاري ها به عنوان "روزجهاني" در اين است كه حد
اقل دريك سال تمام اگريادي ازآن رويداد يا مقوله نمي كنيم ، دريك روز- گرچند
تشريفاتي- درمورد آن روز وآن رويداد فكركنيم . سال تمام به زن وحقوق زن بها نمي
دهيم ولي درهمان يك روز، اززن به عنوان فرشته ياد مي كنيم وهمه جا مي نويسيم بهشت
زيرپاي مادران است ، همينطور، درطول سال همه باهم مشغول جنگ هستيم ولي درهمان يك
روزكه روزجهاني صلح است ، لااقل سمينارها وجشنواره هايي با عنوان صلح به راه ميندازيم
.

يكي
ازاين روزهاي جهاني - اول اكتبر- به نام " روزجهاني كهنسالان" نام گذاري
شده است . اين روزدرعين خوبي ، بسان تلنگري مي تواند باشد براي كساني كه هيچ گاه
فكرنمي كنند روزي وروزگاري كه درحد يك چشم برهم زدن است ، خود به كهنسالي فرتوت
تبديل گردد . سنين جواني  مرحله ي اززندگي
است كه آدمي سرمست ازنشاط وقدرت وصلابت هيچ گاه فكرنمي كند روزي بعلت پيري گيلاس
آبي دردستش بلرزد و كمتركسي است كه لحظه ي به كهنسالي خودش فكركند .

كهنسالي
يك امرحتمي واجتناب ناپذيراست . هيچ موجودي توان فرارازاين رويداد طبيعي را ندارد
مگراينكه شانس بياورد در"عنفوان جواني" گرفتاريك تيرغيبي گرديده ازدنيا
برود .

تا
وقتي كه جوان هستيم وسرحال ، نه به كهنسالي فكرمي كنيم ونه به ازپاي افتادگي . نه
به اين فكرمي كنيم كه يك روزي حتي براي رفع ضرورت با شرمساري نيازبه ياري ديگران
پيدا مي كنيم . به قول ميلان كندرا :

"
از كودكي بيرون مي آييم، بي آنكه بدانيم جواني چيست،
ازدواج مي
كنيم، بي آنكه بدانيم متاهل بودن چيست، و حتي زماني كه قدم به دوره
پيري مي گذاريم، نمي دانيم به كجا مي رويم: سالخوردگان، كودكان معصوم كهنسالي خويش اند. از اين جهت،
سرزمين انسان سياره ي بي تجربگي است ".

 وقتي پيري را مي بينم كه توسط كسي ، براي رفع ضرورت كمك مي
شود ، يا توسط زني  با قاشق به دهانش غذا
داده مي شود يا روي دوش پسري  درراهروهاي
شفاخانه ازاين اطاق به آن اطاق كشيده مي شود ، به حال پدرم غبطه ميخورم كه چي به
وقت وبه موقع وچي سخاوتمندانه وبا روي بازوپاي خودش ازدنيا رفت  . صبح سينه اش درد گرفت وساعت يازده جان به جان
آفرين تسليم كرد . شايد نمي توانستم ازعهده ي به دوش كشيدن او برآيم وشايد نمي
توانستم تروخشك اش كنم وشايد به اين خاطرمشمول حديث شريف مي شدم كه ميگويد : رغمه
انفه رغمه انفه رغمه انفه ، قيل يا رسول الله قال من ادرك الوالدين عندالكبراحدهما
او كلاهما ثم لم يد خل الجنه( حضرت محمد سه بارگفت : بيني او بريده باد بيني او
بريده باد بيني او بريده باد. ازايشان سوال كردند ازكي ؟ گفت ؛ كسي كه والدين اش
را درسن پيري درخانه داشته باشد ولي وارد بهشت نگردد ) . بنا براين كهنسالي مرحله
اي سخت اززندگي هم براي همراهان او وهم براي خودش مي باشد كه خداوند آسان گرداند .

كهنسالي
دوره بسياررقت انگيزي است . دوره ي است كه آدمي به يك نوعي به كودكي اش برمي گردد .
به همين خاطربسيارزود رنج وبه قول معروف دلش غريب است . با كمترين بي توجهي
دلشكسته مي شود . ازطرفي با برگشت به گذشته اش حالت نوستالوژيك غم انگيزي به آنها
دست مي دهد ، خصوصا وقتي با رفتاروكردارجوانان زمان ، دوره هاي جواني را به آنها به
ياد مي آورند . عبارت معروف ؛ جواني كجايي كه يادت بخير" نشان ازبارسنگين
اندوه كسي كه اين جمله تراژيك را ادا مي كند . به گفته ي اسكار وايلد ، شاعرو درام
نويس ايرلندي : "جنبه تراژديك پيري،
در اين نيست كه تو پير شدي، در اين است كه بقيه هنوز جوان هستند!"

مسئله
ديگري  كه پيري را سخت مي كند ، نوع برخورد
ورفتارهمراهان آدم پيربا عضو كهنسال جامعه است . دركشوري كه ما زندگي مي كنيم حد
اكثراحترام به كهنسالان آن است كه جواني دريك بس شهري چوكي خودش را براي او تعارف
كند . كه اين بيشترازهمه ترحم آميزاست تا احترام آميز. گاهي حس ترحم ورفتاري درظاهرمهربانانه
ودرعين حال توهين آميزنسبت به مردي كه پيرشده است باعث رنجش بيشتراو مي شود . نسبت
دادن بعضي خاصيت هاي عام كه حتي مي تواند براي جوانان هم اتفاق بيفتد به پيري، خود
يك نوعي رفتارتوهين آميزاست . به قول ساموئل جانسن :

"
اگر يك مرد جوان هنگام ترك محل كارش چتر خود را جا گذارد، مسأله اي نيست؛ اما اگر
يك پيرمرد مرتكب چنين اشتباهي شود، همكارانش با كمال تأسف مي گويند: «بيچاره
پيرمرد! پاك حافظه اش را از دست داده است."

مشكل
ديگردرافغانستان غمباربودن فضاي زندگي بعلت نبود امكانات براي همه مردم خصوصا
كهنسالان است. اقتصاد ضعيف خانواده ها ، بي سواد ي اعضاي فاميل و... باعث اندوه
براي كهنسالان مي شود چرا كه نشاط خودش جواني است ودرفضاي شاد، پيري كمتراحساس مي
شود . به همين خاطرپيري وجواني گاهي درمقياس شادي واندوه سنجيده مي شود . به قول
يك انديشمندي ؛ يك جوان هفتاد ساله، شادتر و اميدوارتر از يك پيرمرد سي ساله است.
دل زندگي ونشاط خاصيتي است كه بايد درپيري تقويت شود . به قول يك ضرب المثل
فرانسوي ؛ هركسي به اندازه دلش پيراست .